Ζήτω η 28η Οκτωβρίου! Ζήτω η Ελλάδα!

Η επέτειος του «ΟΧΙ» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της Κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στις 28 Οκτωβρίου 1941.

Επίσημα γιορτάστηκε η επέτειος στις 28 Οκτωβρίου 1944 με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου.

Η Εκκλησία της Ελλάδος αποφάσισε, το 1952, η γιορτή της Αγίας Σκέπης από την 1η Οκτωβρίου να μεταφερθεί στις 28 Οκτωβρίου, με το αιτιολογικό ότι η Παναγία βοήθησε τον Ελληνικό Στρατό στον πόλεμο της Αλβανίας.

Το χρονικό του «ΟΧΙ»

Λίγο μετά τις 03:00 τα ξημερώματα της 28 Οκτωβρίου του 1940 η τότε Ιταλική Κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού Πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά, στην οικία του δεύτερου, στην Κηφισιά, με το οποίο και απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.

Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Μεταξάς έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c’est la guerre», (προφέρεται από τα γαλλικά, αλόρ, σε λα γκερ, δηλαδή, Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταλικών αιτημάτων.

Μακεδονία Ξακουστή – Εθνικός Ύμνος – ΣΟΝΕ

ΜΗΝΥΜΑ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ, κ. Α. ΚΑΤΣΑΝΙΩΤΗ, ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Ελληνίδες και Έλληνες απανταχού της γης,

Αγαπητές συμπατριώτισσες, αγαπητοί συμπατριώτες,

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα ο νους όλων μας ανακαλεί το ηχηρό και υπερήφανο «ΟΧΙ» του Έθνους μας στον επίδοξο κατακτητή. Η γενναιότητα του λαού μας και η αποφασιστικότητά του να δώσει τον υπέρ πάντων Αγώνα για την Πατρίδα, οδήγησε έναν αριθμητικά υπέρτερο αντίπαλο στην πρώτη του ήττα. 

Οι πρόγονοί μας, υπερασπιζόμενοι τις διαχρονικές αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης, έγιναν σύμβολα ηρωισμού και αυτοθυσίας. Το έπος του ’40 αναδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο την ενότητα και την ομοθυμία του λαού μας, ο οποίος δε δείλιασε μπροστά στην υπεροχή του εχθρού. Μια χώρα σε έκταση μικρή, με μεγάλη όμως ψυχή και αδούλωτο φρόνημα, αποτέλεσε παράδειγμα για  ολόκληρο τον κόσμο.

Η 28η Οκτωβρίου είναι για τον Ελληνισμό ημέρα τιμής και μνήμης. Είναι η μέρα που η ομοψυχία νίκησε τη διχόνοια, η ελπίδα νίκησε το φόβο. Είναι η μέρα που δόθηκε γενναία μάχη υπέρ των υψηλών ιδανικών που οι Έλληνες έχουμε κληροδοτήσει στην ανθρωπότητα. 

Ο εορτασμός της φετινής Επετείου συμβαίνει, ωστόσο, σε έναν κόσμο που μοιάζει να έχει χάσει το βηματισμό του. Πανανθρώπινες αξίες –η ελευθερία, η εθνική κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα, το διεθνές δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα- αντιμετωπίζονται ως αμφισβητούμενες αφηγήσεις του παρελθόντος. Πριν ακόμη θεραπεύσει τα πολλαπλά τραύματα που της άφησε η πανδημία, η ανθρωπότητα έρχεται αντιμέτωπη με δυνάμεις αναθεωρητισμού, στρατηγικές έντασης, αυταρχισμού και ρητορικές μίσους. 

Ελληνίδες και Έλληνες, 

η εποχή δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, καλούμαστε όλοι μαζί να αναδείξουμε το διαχρονικό μήνυμα της 28ης Οκτωβρίου. Κάθε απειλή, κάθε καταπάτηση, κάθε εκβιασμός έχει μόνο μία, ομόφωνη και βροντερή απάντηση: «ΟΧΙ»! 

Η ικανότητα, το πνεύμα, η αποφασιστικότητα, το φιλότιμο όλων των Ελλήνων, εντός και εκτός εθνικών συνόρων, κρατούν ψηλά το όνομα της χώρας μας στη διεθνή συνείδηση. Η εθνική μας μνήμη τροφοδοτεί το παρόν και το μέλλον με τα υψηλά ιδεώδη που συνθέτουν διαχρονικά την ταυτότητα του Έθνους μας.

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

ο Ελληνισμός υπήρξε πάντοτε σημείο αναφοράς για την ανθρωπότητα,  είτε ως κιβωτός οικουμενικών αξιών, είτε ως θεματοφύλακας του μακραίωνου πολιτισμού μας. Ο χρόνος και η ιστορία συχνά δοκίμασαν το Έθνος μας, σφυρηλατώντας την ανθεκτικότητά του και αναδεικνύοντας την οικουμενική διάσταση του Ελληνισμού. 

Σήμερα, με πίστη στις δημιουργικές μας δυνάμεις, με ανοιχτό μυαλό, ενότητα και περισσή εθνική αυτοπεποίθηση προχωρούμε μαζί προς έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου! Ζήτω η Ελλάδα!

Ανδρέας Κατσανιώτης