Πρώτη φορά Πάσχα στην Ελλάδα για πολλούς Ομογενείς από την Ουκρανία

Ανάσταση στην Ελλάδα έκαναν εκατοντάδες Έλληνες της Ουκρανίας που πλέον βρίσκονται στη μητέρα πατρίδα ως πρόσφυγες. Κάποιοι από αυτούς, μάλιστα, κατάγονται από οικογένειες που βιώνουν για τέταρτη φορά την προσφυγιά καθώς κατάγονται από τον Πόντο ή την ευρύτερη Μικρά Ασία.

Για το πώς γιόρταζαν το Πάσχα στην Ουκρανία και πώς βλέπουν τη δική τους Ανάσταση μίλησαν στη δημοσιογράφο Σοφία Προκοπίδου που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, τέσσερις δυναμικές γυναίκες της ελληνικής ομογένειας.

Όλες συναντήθηκαν τη Μεγάλη Τρίτη, στο περίπτερο 10 της ΔΕΘ, μετά από πρόσκληση της προέδρου της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας Αλεξάνδρας Προτσένκο-Πιτσατζή.

Οι Έλληνες της Ουκρανίας αναζητούν τη δική τους Ανάσταση

«Για μένα, η Ανάσταση είναι η εξασφάλιση της συνεχούς παρουσίας του Ελληνισμού της Ουκρανίας στη Μαριούπολη, αλλά και η τύχη των ξεριζωμένων προσφύγων Ελλήνων», τονίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Αλεξάνδρα Προτσένκο – Πιτσατζή. Η ίδια πέρασε τα σύνορα της Ελλάδας στις 25 Μαρτίου, μετά από περίπου ένα μήνα παραμονής στο υπόγειο μιας μονοκατοικίας μαζί με άλλους 30 ανθρώπους και τον απόλυτο φόβο από τους συνεχείς βομβαρδισμούς, όπως περιγράφει.

Στη συνάντηση έλαβε μέρος και η κοσμήτορας της Σχολής Νεοελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Μαριούπολης Ιουλία Ζάρικοβα – Σαμπάν. «Η Ανάσταση για μένα ήρθε νωρίτερα, όταν κατάφερα να φύγω σώα από την Ουκρανία, έχοντας το μωρό μου στην κοιλιά, το οποίο και γέννησα στη Θεσσαλονίκη», αναφέρει με συγκίνηση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Από την πλευρά της, η Νάντια Τσαπνή, πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού της Μαριούπολης «Μεωτίδα», που ανήκει κι αυτή στους ανθρώπους εκείνους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην αναγέννηση του Ελληνισμού της Ουκρανίας, θυμάται με νοσταλγία το Πάσχα των προηγούμενων ετών και μας εξομολογείται πως και φέτος θα προσπαθήσει ν’ αναβιώσει κάποια από τα έθιμα. «Φέτος, λόγω των τραγικών γεγονότων στη χώρα μας, θα κάνουμε Πάσχα στην αγαπημένη μας Ελλάδα. Θα αναβιώσουμε το “Ψαθυρή”, το έθιμο που σχετίζεται με το παραδοσιακό πασχαλιάτικο ζυμαρικό των Ελλήνων της Αζοφικής σε σχήμα σταυρού. Ήταν ξεχασμένη τόσο η συνταγή όσο και το έθιμο, και την επαναφέραμε πριν από χρόνια στο πολιτιστικό μας κέντρο», εξηγεί.

«Μεγάλωσα στη Σοβιετική Ουκρανία, όταν η παράδοση και η πίστη στον Θεό ήταν απαγορευμένα και δεν είχαμε εκκλησία στο χωριό μας. Το Πάσχα γιορτάζαμε κρυφά στα σπίτια, προσπαθώντας να τηρήσουμε την ελληνική παράδοση, κατά κανόνα. Ψήναμε πασχαλινά τσουρέκια τη Μεγάλη Τετάρτη και τη Μεγάλη Πέμπτη βάφαμε τα αβγά. Η γιαγιάκα μας αυστηρά κρατούσε τη νηστεία και δεν μας άφηνε να αγγίξουμε τα τσουρέκια και τα αβγά μέχρι την Κυριακή της Ανάστασης. Αυτή τη μέρα, όλοι καθόμασταν στο τραπέζι και η γιαγιά διάβαζε την προσευχή και όταν τελείωνε, μπορούσαμε να αρχίσουμε το τσούγκρισμα των αβγών», αφηγείται η Νάντια Τσαπνή.

Πρώτη φορά Πάσχα στην Ελλάδα

«Για πρώτη φορά θα γιορτάσω εγώ και οι γονείς μου το Πάσχα στην Ελλάδα, αλλά τη χαρά μας πνίγουν τα δάκρυά μας για την Ουκρανία», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρώην πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου του Χάρκοβο (2015-2021) Κατερίνα Σεβτσένκο, η οποία ήταν παρούσα στη συνάντηση της Μεγάλης Τρίτης.

Είναι η τέταρτη προσφυγιά μέσα σε 100 χρόνια, από το 1922 έως σήμερα δηλαδή, που βιώνει η οικογένεια της Κατερίνας Σεβτσένκο.

«Η οικογένεια του παππού μου Αθανάσιου Αθανασιάδη από τον Πόντο ήταν πρόσφυγες που έφυγαν προς το Βατούμι. Από εκεί ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, όπου έζησαν και πάλεψαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά μετά τον τραγικό εμφύλιο πόλεμο, έφυγαν ως πολιτικοί πρόσφυγες στην Τασκένδη της ΕΣΣΔ. Σήμερα, πάλι πρόσφυγες είμαστε…», λέει σε άπταιστα ελληνικά η Κατερίνα Σεβτσένκο, η οποία είναι δασκάλα της ελληνικής γλώσσας στο Χάρκοβο και χοροδιδάσκαλος ελληνικών χορών.

«Για μένα, τη φετινή Ανάσταση εύχομαι να καταφέρω να μείνω για πάντα στην Ελλάδα, ενώ η μητέρα μου θέλει να πάει στο ελληνικό χωριό του παππού (Καταχάς Πιερίας), να βρει το σπίτι των προγόνων μας», αναφέρει η Κατερίνα Σεβτσένκο, που δεν μπορεί να σβήσει από τη μνήμη της την 24η Φεβρουαρίου, όταν ξύπνησε στις 5:30 το πρωί για να ετοιμαστεί για δουλειά και είδε το μήνυμα από έναν φίλο: «άρχισε ο πόλεμος»…

«Πολλοί φίλοι και γνωστοί έφυγαν, άλλοι για τον Δνείπερο, άλλοι για τη δυτική Ουκρανία, άλλοι στο εξωτερικό, ενώ κάποιοι είναι αποφασισμένοι να παραμείνουν στο Χάρκοβο ό,τι κι αν γίνει. Ο μπαμπάς μου δεν άντεξε να βλέπει την καταστροφή κι έτσι πήραμε τον δρόμο της προσφυγιάς στην ιστορική και πνευματική μας πατρίδα», λέει, αφηγούμενη το ταξίδι της προς την Ελλάδα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη δημοσιογράφο Σοφία Προκοπίδου που όλο αυτό το διάστημα έχει στηρίξει μια διάφορους τρόπους τους Έλληνες της Ουκρανίας.