Η Ελλάδα σε πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός σε παγκόσμια διάσταση
Με μία ιδιαιτέρως επιτυχημένη διοργάνωση και σημαντικότατη διεθνή προβολή της χώρας μας, η 53η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου στο Κάιρο, μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο και σίγουρα η σημαντικότερη στις αραβικές χώρες, με επισκέπτες άνω των 2 εκατομμυρίων, ανέδειξε με αξιοσημείωτο τρόπο την Ελλάδα και τον κόσμο του ελληνικού βιβλίου.
Για δύο εβδομάδες η πατρίδα μας βρέθηκε στην πιο περίοπτη θέση ανάμεσα σε αποστολές από 40 χώρες από όλον τον κόσμο, που κατέδειξαν την αγάπη τους για το βιβλίο και τους συγγραφείς τους καθώς και τα έργα τους είτε στις γλώσσες τους είτε μεταφρασμένα στην αραβική γλώσσα. Τα εγκαίνια του Ελληνικού Περιπτέρου πραγματοποίησε ο Αιγύπτιος Πρωθυπουργός Μουστάφα Μαντμπούλι, συνοδευόμενος από πλειάδα Υπουργών, μεταξύ των οποίων η αρμόδια Υπουργός Πολιτισμού κ. Ινάς Άμπντελ Ντάγιεμ, ο Υπουργός Αρχαιοτήτων και Τουρισμού Δρ Χάλιντ Ελ Ανάνι, η Υπουργός Περιβάλλοντος, η Υπουργός Διεθνούς Συνεργασίας και η Υπουργός Διασποράς και Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ναμπίλα Μάκραμ, η Υπουργός Περιβάλλοντος, κ. Γιασμίν Φουάντ και η Υπουργός Διεθνούς συνεργασίας, κ. Ράνια Ελ Μουσάτ.
«Είμαστε περήφανοι για τη συνεργασία με την Ελλάδα», τόνισε ο Πρωθυπουργός της Χώρας του Νείλου, κατά τη θερμή υποδοχή που του επεφύλαξε ο επικεφαλής της ελληνικής αποστολής και Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού κ. Νίκος Α. Κούκης, παρουσία του Έλληνα Πρέσβη στην Αίγυπτο κ. Νίκου Γαριλίδη.
Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Πρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού κ. Νίκο Α. Κούκη ο οποίος εκφράζοντας την πολιτική που επιχειρεί η Ελλάδα, μεταξύ άλλων επεσήμανε: «Η επιλογή της Ελλάδας ως τιμώμενης χώρας στην 53η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Καΐρου σηματοδοτεί την ενίσχυση των διμερών πολιτιστικών σχέσεων ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Ελλάδα, καθώς επίσης και την προσπάθεια της χώρας μας να επεκτείνει την πνευματική βιβλιοπαραγωγή της στον αραβικό κόσμο. Πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα πολύ καλό σημείο και νομίζουμε ότι οι σχέσεις αυτές εμπεδώνουν ένα εύφορο κλίμα συνεργασίας, έτσι ώστε στα επόμενα χρόνια η ελληνική βιβλιοπαραγωγή να ταξιδέψει με δυναμικό τρόπο στον αραβικό κόσμο, γιατί αυτό έχει πολύ μεγάλη πνευματική, πολιτιστική και εμπορική σημασία». Επίσης ο Πρόεδρος του ΕΙΠ καταλήγει στη δήλωσή του προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Σε αυτήν την προσπάθεια θα έχουμε σύμμαχο τον εκδοτικό κόσμο και τους σπουδαίους συγγραφείς μας, οι οποίοι ήδη μεταφράζονται στα αραβικά, με πολύ μεγάλη επιτυχία. Ευελπιστούμε ότι σήμερα θέτουμε τις βάσεις για ένα δυναμικό ξεκίνημα αυτής της δημιουργικής πορείας».
Το Ελληνικό Περίπτερο
Στο Ελληνικό Περίπτερο το οποίο εκπόνησε το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, παρουσιάστηκαν με δημιουργικό τρόπο έργα λογοτεχνών που μεταλαμπαδεύουν τα ελληνικά γράμματα σε όλο τον κόσμο, αναδείχθηκε η ελληνική βιβλιοπαραγωγή συνδέοντας την ιστορία με το σήμερα αλλά και το αύριο. Παράλληλα, μέσα από προηγμένες ψηφιακές μεθόδους επαυξημένης πραγματικότητας και ηλεκτρονικές οθόνες ζωντάνεψε η ελληνική ιστορία, άρρηκτα συνυφασμένη με τον κόσμο του ελληνικού βιβλίου. Υπολογίζεται ότι το ελληνικό περίπτερο υποδέχθηκε πάνω από διακόσιες χιλιάδες επισκέπτες, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο ντυμένο στα γαλανόλευκα ελληνικό περίπτερο και να ενημερωθούν για τα έργα Ελλήνων συγγραφέων μεταφρασμένα στην αραβική γλώσσα, γεγονός που δείχνει έμπρακτα την αποδοχή των Ελλήνων συγγραφέων στον Αιγύπτιο και γενικότερα στον Άραβα αναγνώστη.
Το απόγευμα της ημέρας των εγκαινίων (26/1/2022) στο Al Manara International Conference Center στις έλαβε χώρα με επιτυχία η εκδήλωση για την σπουδαιότητα της μετάφρασης της Αραβικής Λογοτεχνίας σε άλλες γλώσσες. Μίλησαν μεταξύ άλλων, η Υπουργός Πολιτισμού, κ. Ινά Ντάγιεμ, η Υπουργός Διασποράς, κ. Ναμπίλα Μάκραμ, ο Έλληνας Πρέσβης, κ. Νίκος Γαριλίδης, ο κορυφαίος κριτικός λογοτεχνίας, ο Διευθυντής της Ακαδημίας της Αραβικής Γλώσσας, κ. Sarah Fadl, καθώς και ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, κ. Νίκος Κούκης.
Πρόγραμμα – εκδηλώσεις
Στο επίκεντρο πολυάριθμων ειδικών εκδηλώσεων αφιερωμένων στο ελληνικό βιβλίο αλλά και τη συνύπαρξη της ελληνικής με την αραβόφωνη βιβλιογραφία, τοποθετήθηκαν με μοναδικό τρόπο και παρουσίασαν τη μεγάλη και διεθνή δυναμική του ελληνικού βιβλίου μέσα από το έργο τους καταξιωμένοι έλληνες συγγραφείς των οποίων τα βιβλία έχουν μεταφραστεί πρόσφατα στα αραβικά: Πέρσα Κουμούτση, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλέξανδρος Κιτροέφ και Δημήτρης Σωτάκης. Επίσης συμμετείχε η συγγραφέας και εικονογράφος Λήδα Βαρβαρούση.
Από τις εισηγήσεις των αραβόφωνων ομιλητών αναδείχθηκαν οι δυσκολίες που συναντώνται στη μετάφραση αραβικών βιβλίων σε άλλες γλώσσες αλλά και η σπουδαιότητα της μετάφρασης παρ’ όλες τις δυσκολίες. Το κεντρικό μήνυμα της εκδήλωσης ήταν: «Τα βιβλία φωτίζουν τον κόσμο». Με μεγάλη επιτυχία στέφθηκε μεταξύ άλλων η εκδήλωση με θέμα: «Τα μεταφραστικά προγράμματα ως εργαλεία πολιτιστικής διπλωματίας – το παράδειγμα του GreekLit», ενώ ήταν έντονη η εκδήλωση ενδιαφέροντος από την πλευρά των Αιγυπτίων εκδοτών. Την εκδήλωση συντόνισε η λογοτεχνική πράκτορας κ. Κατερίνα Φράγκου, ενώ την παρουσίαση του έργου του μεταφραστικού κόμβου GreekLit.gr πραγματοποίησε ο πρόεδρος της επιτροπής καθηγητής Νίκος Μπακουνάκης.
Επαγγελματικές συναντήσεις
Πραγματοποιήθηκε επίσης επίσημη συνάντηση με αντιπροσωπεία των Αιγυπτίων εκδοτών με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Ένωσης Αιγυπτίων Εκδοτών, κ. Σαΐντ Αμπντού όπου συμφωνήθηκε ως επόμενο βήμα η διοργάνωση διαδικτυακής ημερίδας Ελλήνων και Αιγυπτίων εκδοτών με στόχο να τεθεί το πλαίσιο μιας ευρύτερης συνεργασίας καθώς και η υπογραφή μνημονίου για διευκόλυνση και υποστήριξη μεταφράσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Επιπλέον, η ελληνική πλευρά συμμετείχε στη διεθνή επαγγελματική συνάντηση Cairo Calling 5.0 την οποία διοργάνωσε ο Αιγυπτιακός Οργανισμός Βιβλίου με τη συμμετοχή εκδοτών και ατζέντηδων από 19 χώρες.
Συζητήθηκαν θέματα της παγκόσμιας αγοράς βιβλίου, όπως η μετάφραση, η εξωστρέφεια, η δικτύωση, οι διεθνείς συνεργασίες στη μετά covid-19 εποχή, ενώ η «Ελλάδα Τιμώμενη Χώρα» βρέθηκε στο επίκεντρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ελληνικό Περίπτερο και τις εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν για την «Ελλάδα Τιμώμενη Χώρα», τίμησαν ως ομιλητές ή ως καλεσμένοι οι: Χισάμ Νταρουίς, πρόεδρος του τμήματος κλασικών σπουδών του Πανεπιστημίου Καϊρου, Χάλα Χαλίμ, καθηγητής αραβικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης, Μόχυ Ελντίν Μοτάουα, πρόεδρος κλασικού τμήματος πανεπιστημίου Μπένι Σουέφ, Ιζίς Ελ Μαργκ, κριτικός λογοτεχνίας, Άνουαρ Μουγκίθ, πρώην Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Μετάφρασης, Τάρεκ Ραντουάν, πρόεδρος του τμήματος γλωσσών & μεταφράσεων του πανεπιστημίου Ελ Άζχαρ, Μανσούρα Ελντίν, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, ο ιρακινός Άλυ Μπάντρ, Διευθυντής του Institut du Monde Arabe στο Παρίσι, Μωχάμεντ Ράσαντ, Πρόεδρος της Ένωσης Αράβων Εκδοτών, κ. Σαΐντ Αμπντού, Πρόεδρος της Ένωσης Αιγυπτίων Εκδοτών, Χισάμ Άζμι, πρόεδρος του Ανώτατου Συμβουλίου Πολιτισμού, Χάιθαμ ελ Χατζ, πρόεδρος του Αιγυπτιακού Οργανισμού Βιβλίου, Μωχάμεντ Μπαάλυ, εκδότης & διοργανωτής του Διεθνούς λογοτεχνικού φεστιβάλ «Ελ Σαφσάφα», πολυάριθμοι Αιγύπτιοι εκδότες και Πρέσβεις άλλων χωρών.
Ο Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού: Συνέντευξη
Σε συνέντευξή του στη μεγαλύτερη έντυπη και διαδικτυακή εφημερίδα της Μέσης Ανατολής Al Ahram, ο Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης τόνισε: «Η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι σημαντική για εμάς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαστε ενθουσιασμένοι που είμαστε η τιμώμενη χώρα φέτος στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου του Καΐρου. Ας ελπίσουμε ότι θα ακολουθήσουν περισσότερες από αυτές τις πρωτοβουλίες. Ανυπομονούμε να παρουσιάσουμε τα ελληνικά γράμματα στην Έκθεση Βιβλίου του Καΐρου, παρουσιάζοντας τόσο κλασικούς όσο και σύγχρονους συγγραφείς στους Αιγύπτιους αναγνώστες. Φυσικά, ο Καβάφης κατέχει εξέχουσα θέση στο ελληνικό περίπτερο. Φροντίσαμε οι επισκέπτες της έκθεσης να πάρουν μια γεύση από τη σύγχρονη ελληνική κουλτούρα μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων και διαλέξεων όπου θα παρουσιάσουμε σύγχρονες ελληνικές φωνές».
Αναφορικά με τη σημασία της επιλογής της Ελλάδας ως τιμώμενης χώρας στην Διεθνή Έκθεση βιβλίου του Καΐρου, ο Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού διαβεβαίωσε ότι «είναι μεγάλη τιμή και καταπληκτική ευκαιρία να παρουσιαστείς στην Έκθεση Βιβλίου του Καΐρου. Πιστεύω ότι αυτό θα είναι και αμοιβαία επωφελές γιατί θα φέρει πιο κοντά τις εκδοτικές κοινότητες των δύο χωρών μας. Ανυπομονούμε να παρουσιάσουμε στους Αιγύπτιους εκδότες το «GreekLit», το οποίο είναι η νέα μας πρωτοβουλία που επικεντρώνεται σε επιχορηγήσεις μετάφρασης για ελληνικά βιβλία που θα εκδοθούν στο εξωτερικό».
Η Δημοσιότητα και η Διεθνής Προβολή
Η «Ελλάδα Τιμώμενη Χώρα» στην 53η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στο Κάιρο, έτυχε θερμής υποδοχής με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τιμήθηκε με μεγάλη προβολή στα διεθνή, αιγυπτιακά αλλά και τα ελληνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Συγκεκριμένα αναφέρουμε ότι κατεγράφησαν πάνω από ενενήντα (90) δημοσιεύματα με σχετικά άρθρα και εκτενή αφιερώματα στο διεθνή και αραβόφωνο έντυπο και διαδικτυακό Τύπο καθώς και τα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα.
Στα Ελληνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης η διοργάνωση αποτυπώθηκε με ιδιαίτερα έντονη δημοσιότητα ξεπερνώντας τα εκατό (100) άρθρα, ρεπορτάζ και αφιερώματα που κατεγράφησαν στον έντυπο και διαδικτυακό Τύπο καθώς και τα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα. Στην ελληνική αποστολή συμμετείχε μεταξύ άλλων και τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΡΤ το οποίο συνόδευσε ο Γενικός Διευθυντής Ειδήσεων και Ενημέρωσης κ. Φώτης Καφαράκης ενώ παράλληλα υπήρξε και στενή συνεργασία της ελληνικής διοργάνωσης, με την κρατική αιγυπτιακή τηλεόραση.
Η συμμετοχή της Ελλάδας ως τιμώμενης χώρας στην 53η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Καΐρου, διοργανώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Κάιρο, ενώ για τη διαμόρφωση του πολιτιστικού προγράμματος, το ΕΙΠ συνεργάστηκε με τους φορείς πολιτισμού και παιδείας: Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας, Αρχείο Καβάφη/Ίδρυμα Ωνάση, Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καΐρου, Γραφείο Συντονισμού Εκπαίδευσης Β. Αφρικής και Μ. Ανατολής καθώς και τις Ελληνικές Κοινότητες Αλεξανδρείας και Καΐρου.