Φ. Βουδαντά: Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2020

Της Φένιας Βουδαντά

Ψυχική υγεία σημαίνει απευθύνομαι. Σημαίνει αναγνωρίζω τι μου συμβαίνει και προσπαθώ κάθε μέρα να το διαχειριστώ λαμβάνοντας υπόψη όλα τα μέσα που διατίθενται στο περιβάλλον μου: άνθρωποι, ήλιος, σωστή θρέψη, οτιδήποτε μπορεί να με κάνει να αισθανθώ καλύτερα κι αν δεν είναι ευεργετικό για τους άλλους, τουλάχιστον δεν είναι βλαπτικό. Στο ξεσκάλισμα αυτό, μέσα από το οποίο θα μάθω πτυχές του εαυτού μου, καθώς και του περιβάλλοντός μου τις οποίες αφήνω αναξιοποίητες (ακούσια ή εκούσια), μπορώ να λάβω τη βοήθεια ενός ειδικού στο χώρο της ψυχικής υγείας. Να αποδεχτώ ότι σε μερικά πράγματα ίσως και να μην μπορώ μόνος (-η) μου, ότι είμαστε κοινωνικά όντα και όλα πάντα παίρνουν καλύτερο δρόμο όταν υπάρχει ένα χέρι για να πιαστούμε.

Ψυχική υγεία σημαίνει συνομιλώ με τον εαυτό μου καθημερινά, χωρίς να του κρατάω μούτρα για όποιο λάθος στο οποίο μπορεί να υπέπεσε, χωρίς να τον στριμώχνω στον τοίχο και να τον δείχνω με το δάχτυλο, χωρίς να τον κακοποιώ με αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Θέλοντας να διερευνήσω τη σχέση αυτή που έχω με τον εαυτό μου, ώστε να φτάσω στο σημείο να τον συγχωρήσω, να μην του κλείνω το δρόμο για να προχωρήσει, ένας άνθρωπος ειδικός σε θέματα ψυχικής υγείας και πάλι μπορεί να είναι δίπλα μου, ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος, να ηρεμήσει το κομμάτι του εαυτού μου που στέκεται απέναντί μου εχθρικό και αδίστακτο, να τα βρω με εμένα.

Ψυχική υγεία δε σημαίνει απουσία προβλήματος, δυσλειτουργίας, διαταραχής. Σημαίνει εφοδιάζομαι με κάθε γνώση απαραίτητη για το πώς λειτουργώ εγώ, το μυαλό μου και το σώμα μου, απέναντι σε εμένα και στους άλλους, προκειμένου να περιορίσω τις πιθανότητες να βρεθώ σε αδιέξοδο. Κι αν βρεθώ (επειδή δε βρίσκονται όλα υπό τον έλεγχό μας), να μην απελπίζομαι, να χωρίζω το πρόβλημα σε μικρότερα κομμάτια για να το επιλύσω, έτσι μάλιστα θα κατανοήσω καλύτερα και το πρόβλημα και το πόσο σημαντικό είναι.

Ψυχική υγεία σημαίνει ότι στον κόσμο του ατελείωτου καταιγισμού πληροφοριών και της άκριτης σκέψης, είμαι επιλεκτικός και κρατάω αυτά που γνωρίζω ότι μου κάνουν καλό, ότι με βοηθούν να προχωρώ, που όμως ακόμα και αν μου προσφέρουν σταθερότητα, δε με καταδικάζουν στη στασιμότητα.

Όλα αυτά που στο θεωρητικό τους επίπεδο ακούγονται άπιαστα και ουτοπικά, μπορούν να αποκτήσουν σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια μας, όταν το κουβάρι των μπερδεμένων μας σκέψεων και συναισθημάτων αρχίσει να ξετυλίγεται με τη συμβολή της ψυχοθεραπείας. Κι αν σου φαίνεται ότι δεν έχεις κάτι τόσο έντονο για να χρήζει θεραπείας, πιθανώς γνωρίζεις ότι είσαι μέρος μιας κοινωνίας που την έχει ανάγκη, μεστή από στερεότυπα, προκαταλήψεις και «άρρωστες» συμπεριφορές. Ακριβώς. Είσαι μέρος της και αν δεν την επηρεάσεις εσύ (κι εσύ, κι εσύ και σιγά σιγά όλοι) αυτή δε θα αλλάξει ποτέ. Μέχρι όμως να αλλάξει αυτή και ο διπλανός σου, ξεκίνα από εσένα. Θα αλλάξει ο τρόπος με τον οποίον την αντιλαμβάνεσαι και βρίσκοντας το καλό σε εσένα, θα κοιτάς και το καλό σε εκείνη και θα προσπαθείς καθημερινά για τη βελτίωση και των δυο σας.

Ψυχική υγεία σημαίνει, είμαι πάντα εδώ για τον εαυτό μου ό,τι και αν του συμβαίνει κι εκείνος εδώ για εμένα!