• Άρθρα
  • Βίντεο
  • Επικοινωνία
  • Ταυτότητα
  • Κέντρο απορρήτου
Σάββατο, 27 Φεβ, 2021
  • Ομογένεια
  • Πολιτική
  • Πολιτισμός
  • Οικονομία
  • Κοινωνία
  • Αθλητισμός
  • Τεχνολογία
  • Κόσμος
  • Υγεία
  • Περιβάλλον
No Result
View All Result
  • Ομογένεια
  • Πολιτική
  • Πολιτισμός
  • Οικονομία
  • Κοινωνία
  • Αθλητισμός
  • Τεχνολογία
  • Κόσμος
  • Υγεία
  • Περιβάλλον
No Result
View All Result
The New Hellenic Times
No Result
View All Result

Αντισώματα στη Διαδικτυακή Παραπληροφόρηση

Όλοι μαζί να μπορούμε να γράφουμε, να διαβάζουμε, να φωτογραφίζουμε, να φλερτάρουμε, να κατηγορούμε, να ακούμε και να μιλάμε.

Φεβρουάριος 9, 2021
Αντισώματα στη Διαδικτυακή Παραπληροφόρηση

του Καθηγητή Θανάση Χατζηλάκου*

Κίνδυνοι στο Διαδίκτυο: Να μην πηγαίνουμε στο πάρκο με τον Κακό Λύκο που γνωρίσαμε στο Φατσοβιβλίο. Να μην φωτογραφιζόμαστε γυμνοί στο Βάιμπερ.

Και να μη δίνουμε τον τραπεζικό μας λογαριασμό για το εκατομμύριο που κερδίσαμε στην εθνική λοταρία της Άνω Γουιλάνδης. Τελειώσαμε; Μάλλον μόλις αρχίσαμε…

Τα παλιότερα χρόνια οι πηγές πληροφόρησής μας ήταν λίγες και ξεκάθαρες. Σωστές ή λάθος, από τη μια η συλλογική κοινωνική σοφία («να βράσεις ματζουράνα για να σου περάσει το πρήξιμο»), και από την άλλη η παντοειδής εξουσία (κράτος, εκκλησία, γιατροί, δάσκαλοι), είχαν ξεκάθαρη φωνή σε μια ξεκάθαρα ιεραρχημένη κοινωνία -και οι λιγοστές αντικρουόμενες πληροφορίες και απόψεις είχαν κι αυτές ξεκάθαρη προέλευση, επομένως και αυθεντία.

Και οι ρόλοι του καθενός, κι αυτοί ξεκάθαροι: ποιος δικαιούται να μιλά πού, ποιος πρέπει να (υπ)ακούει μονάχα, λίγοι γράφουν, οι άλλοι διαβάζουν. Ο καθένας να παιδευτεί μέχρι να βρει την πηγή της αλήθειας (του) και να την ακολουθεί. Διά βίου.

Τώρα τα μαζέψαμε όλα μαζί: στο Ίντερνετ και το Web όλες τις πληροφορίες, τις φωτογραφίες, τη μουσική, τα βιβλία, τα μαθήματα, τα κουτσομπολιά, τις σοφίες και τις ανοησίες μας, σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.

Όλοι μαζί να μπορούμε να γράφουμε, να διαβάζουμε, να φωτογραφίζουμε, να φλερτάρουμε, να κατηγορούμε, να ακούμε και να μιλάμε.

Και ήταν -και είναι- τόσο θαυμαστό, που η φράση «το βρήκα στο Internet» απόκτησε για πολλούς βαρύτητα αυθεντίας ξεχνώντας πως όλα βρίσκονται στο Διαδίκτυο: κάθε άποψη και η αντίθετή της, κάθε αλήθεια και ψέμα, διαμάντια και σκουπίδια, σε ένα μεγάλο τόπο, δυνητικά ανοιχτό σε όλους, αυτοστιγμεί.

Κι αυτό έγινε τόσο γρήγορα, σε μια-δύο δεκαετίες, που δεν προλάβαμε να αλλάξουμε αντίληψη: στον καταιγισμό πληροφορίας του Web λειτουργούμε όπως λειτουργούσαμε όταν οι πληροφορίες ήταν δυσεύρετες, οι πηγές ξεκάθαρες και η γνώση σαφής.

Η σχολική μας εκπαίδευση εξακολουθεί να διέπεται από την αρχή: «Υπάρχει μια αλήθεια σε κάθε ζήτημα, την ξέρει ο δάσκαλός σας, τη γράφει το βιβλίο σας, και το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τη θυμάστε και να την γράψετε όταν ρωτηθείτε στις εξετάσεις.»

(Στην πραγματικότητα αυτό ποτέ δεν ίσχυε: για τα περισσότερα ενδιαφέροντα και σημαντικά ζητήματα υπάρχουν πολλές απόψεις, δεν ξέρουμε αν και ποιες είναι σωστές, τα βιβλία περιλαμβάνουν και οι δάσκαλοι γνωρίζουν ένα απειροελάχιστο μέρος αυτών που μπορούμε να μάθουμε. Όμως μπορούσε η κοινωνία να προχωρήσει με αυτό τον τρόπο – σήμερα πιά όχι.).

Έτσι, ο συνδυασμός του παγκόσμιου αποθετήριου (τα πάντα βρίσκονται εκεί και ο καθένας γράφει ανεξέλεγκτα) και της πίστης στην αυθεντία (αφού το είδα στο Διαδίκτυο, έτσι θα είναι) οδήγησε στην διαδικτυακή παραπληροφόρηση.

Κι ενώ η παραπληροφόρηση του καφενείου (“η μαντζουράνα για το πρήξιμο”) επηρέαζε λίγους, η παραπληροφόρηση του διαδικτύου (“μας έκλεψαν τις εκλογές στο Wisconsin”) μπορεί να επηρεάσει πολλούς, και να καθορίσει πράγματα από το Brexit μέχρι την Κλιματική Αλλαγή και από την εκλογή του ‘Πλανητάρχη’ μέχρι την πορεία του εμβολιασμού για την πανδημία.

Στη σχολική εκπαίδευση κυριαρχεί η μάθηση-απομνημόνευση και η αποδοχή της αυθεντίας βιβλίου και δασκάλου. Για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης πρέπει να κυριαρχήσει η κριτική σκέψη, επομένως η ζητούμενη παιδεία για τα Μέσα απαιτεί αλλαγή στάσης.

Βεβαίως η κριτική σκέψη περιλαμβάνει την κριτική αντιμετώπιση των πηγών: «είναι αξιόπιστη η πηγή της πληροφορίας;» αλλά αυτό δεν αρκεί.

Η αντίληψη ότι υπάρχουν πηγές αξιόπιστες και πηγές αναξιόπιστες, και πως αρκεί να μάθουμε να τις ξεχωρίζουμε, είναι απλοϊκή και οδηγεί μονάχα στην επιλογή αυθεντίας προς υποταγή, όχι στην ελεύθερη κριτική σκέψη.

Η ελεύθερη κριτική σκέψη απαιτεί αποδοχή της άγνοιας. Αποδοχή όχι μόνο της προσωπικής μας άγνοιας, αλλά και της συλλογικής.

Ναι, υπάρχουν πράγματα που δεν ξέρουμε (ακόμη).

Όχι, δεν μας ξεγέλασαν όταν μας έλεγαν ότι δεν χρειάζονται μάσκες και μετά μας τις επέβαλαν -μπορεί απλώς να μην ήξεραν ακόμη.

Όχι, δεν ισχύει ότι είτε πρέπει να κλείσουν τα σχολεία είτε πρέπει να μείνουν ανοικτά -μπορεί να μην ξέρουμε.

Η αντίληψη ότι «υπάρχει μια αλήθεια, κάπου είναι γραμμένη, κάποιοι την ξέρουν και δεν μας την λεν» είναι η Λεωφόρος Παραπληροφόρησης στο Διαδίκτυο, το θεμέλιο όλων των θεωριών συνομωσίας. Και δυστυχώς αυτή η αντίληψη πηγάζει από το σχολείο: «υπάρχει μία αλήθεια, τη γράφει το βιβλίο σας, την ξέρει ο δάσκαλός σας, και το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τη γράψετε στις εξετάσεις σας».

Η παραπληροφόρηση στο Διαδίκτυο διαδίδεται σαν την πανδημία.

Κάποιοι πρέπει να αντισταθούν, να διαφωνήσουν, να μην κάνουν ‘share’ και ‘like’ σε ό,τι δεν είναι σίγουροι.

Τέτοιοι είναι οι μαθητές της ομάδας Cyber Safety Youth Panel, τοπικοί γνωμηγέτες, που τους λέμε «Αντισώματα στην Παραπληροφόρηση» και που ετοιμάζουν σχολικά εργαστήρια για αυτό, με τη συνεργασία του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, του Ινστιτούτου Κύπρου, της Παγκύπριας Σχολής Γονέων και του Advanced Media Institute, με χρηματοδότηση της πρεσβείας των ΗΠΑ, και συντονισμό από το ΤΕΠΑΚ και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του υπουργείου Παιδείας.

*Εργαστήριο Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας / Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Share202Tweet126Share50

Διαβάζονται

  • Η μεγάλη Ημέρα των Ελλήνων στο Αννόβερο!

    Η μεγάλη Ημέρα των Ελλήνων στο Αννόβερο!

    502 shares
    Share 201 Tweet 126
  • Τάσος Λάππας: Η μόνη του συντροφιά στον παγωμένο Αρκτικό Κύκλο η «Ελληνική Σημαία»

    497 shares
    Share 199 Tweet 124
  • Έκθεση Βυζαντινής Αγιογραφίας

    495 shares
    Share 198 Tweet 124
  • Διονύσης Λάτσης: Ένας νέος και πολλά υποσχόμενος στιχουργός και τραγουδιστής

    493 shares
    Share 197 Tweet 123
  • Στο Αννόβερο θα δώσει τη μάχη της ζωής της η μικρή Αθηνά!

    492 shares
    Share 197 Tweet 123

Των Ελλήνων οι Κοινότητες

Πρόσφατα

Πρόσφατα

Ο Σπυριδωνίδης 4η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών

Ο Σπυριδωνίδης 4η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών

Φεβρουάριος 27, 2021
Πάνω από 850.000 εμβολιασμοί στην Ελλάδα

Πάνω από 850.000 εμβολιασμοί στην Ελλάδα

Φεβρουάριος 27, 2021
Μητσοτάκης: Ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται, στον ορίζοντα είναι πλέον ορατή η νίκη

Μητσοτάκης: Ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται, στον ορίζοντα είναι πλέον ορατή η νίκη

Φεβρουάριος 27, 2021
Έλληνες πρωτοπόροι στις ψηφιακές ξεναγήσεις

Έλληνες πρωτοπόροι στις ψηφιακές ξεναγήσεις

Φεβρουάριος 27, 2021
Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Φεβρουάριος 27, 2021

Η είδηση της εβδομάδας

Οι Ηπειρώτες της Ομογένειας γιόρτασαν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων
Ομογένεια

Οι Ηπειρώτες της Ομογένειας γιόρτασαν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων

Φεβρουάριος 24, 2021

Αδελφωμένοι και σύσσωμοι οι Ηπειρώτες της Ομογένειας της Ευρώπης, στα πλαίσια της επετείου για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων και Απότισης...

Read more

Πρόσφατα

Ο Σπυριδωνίδης 4η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών

Ο Σπυριδωνίδης 4η καλύτερη επίδοση όλων των εποχών

Φεβρουάριος 27, 2021
Πάνω από 850.000 εμβολιασμοί στην Ελλάδα

Πάνω από 850.000 εμβολιασμοί στην Ελλάδα

Φεβρουάριος 27, 2021
Μητσοτάκης: Ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται, στον ορίζοντα είναι πλέον ορατή η νίκη

Μητσοτάκης: Ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται, στον ορίζοντα είναι πλέον ορατή η νίκη

Φεβρουάριος 27, 2021
Έλληνες πρωτοπόροι στις ψηφιακές ξεναγήσεις

Έλληνες πρωτοπόροι στις ψηφιακές ξεναγήσεις

Φεβρουάριος 27, 2021
Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Φεβρουάριος 27, 2021

Newsletter

Ομογένεια

Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Επιθέσεις σε Ελληνικά Προξενεία για τον Κουφοντίνα

Φεβρουάριος 27, 2021

Αρχιεπισκοπή Αμερικής: Ιστοσελίδα για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση

Αρχιεπισκοπή Αμερικής: Ιστοσελίδα για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση

Φεβρουάριος 26, 2021

Οι απανταχού καινοτόμοι Έλληνες δικτυώνονται

Οι απανταχού καινοτόμοι Έλληνες δικτυώνονται

Φεβρουάριος 26, 2021

The New Hellenic Times

The New Hellenic Times για την Ελληνική Ομογένεια

Privacy center | The New Hellenic Times © 2018

No Result
View All Result
  • Ομογένεια
  • Πολιτική
  • Πολιτισμός
  • Οικονομία
  • Κοινωνία
  • Αθλητισμός
  • Τεχνολογία
  • Κόσμος
  • Υγεία
  • Περιβάλλον

Επικοινωνία | Ταυτότητα | Privacy center
The New Hellenic Times © 2018

EU GDPR: Χρησιμοποιούμε cookies για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή online εμπειρία. Συμφωνώντας με την χρήση cookies αποδέχεστε την πολιτική χρήσης των δεδομένων σας.

Συμφωνώ Δεν συμφωνώ
Κέντρο απορρήτου