Σ. Καλεντερίδης: Από ήττα σε ήττα ο Ερντογάν

Του Σάββα Καλεντερίδη

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές το δολάριο «τραβάει την ανηφόρα» στην Τουρκία. Η τιμή του είναι USD/TRY 6,3023 και η ημερήσια άυξηση είναι του ποσοστού 1,49% (12/03/2020 18:51:34). Η ανοδική πορεία του δολαρίου δυναμιτίζει την ήδη εύθραυστη τουρκική οικονομία σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τον Ερντογάν, και ενώ τα δισεκατομμύρια από τη Λιβύη δεν μπορούν πλέον να ρέουν προς την Τουρκία με τους ρυθμούς που ρέουν τα τελευταία χρόνια, αφενός γιατί ο Χαφτάρ ελέγχει τη ροή του πετρελαίου από τις πηγές και τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται στις περιοχές που ελέγχουν τα στρατεύματά του, και αφετέρου γιατί οι τιμές του πετρελαίου έχουν πάρει την κατιούσα λόγω της διαμάχης Σαουδικής Αραβίας – Ρωσίας.

Η κατάσταση που καλείται να αντιμετωπίσει ο Ερντογάν είναι δύσκολη, γιατί ήδη μετρά πέντε ήττες το τελευταίο διάστημα.

Η πρώτη ήττα σημειώθηκε στο Ιντλίμπ: ενώ είχε δώσει τελεσίγραφο στον Άσαντ να αποσύρει τις δυνάμεις του συριακού στρατού από τις περιοχές που βρίσκονται εντός της ζώνης αποκλιμάκωσης, εκείνος όχι μόνο δεν φοβήθηκε, αλλά έκανε το αντίθετο. Δηλαδή, ενέτεινε τις επιθέσεις του εναντίον των τζιχαντιστών τρομοκρατών (συμμάχων της Τουρκίας), με αποκορύφωμα την αεροπορική επίθεση εναντίον τμημάτων της 65ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας που είχε μετακινηθεί εκεί από του Λουλέμπουργκάζ της Ανατολικής Θράκης. Αποτέλεσμα, περισσότερο από 100 νεκρούς και τραυματίες.

Η δεύτερη ήττα σημειώθηκε στη Μόσχα. Εκεί σύρθηκε ο Ερντογάν στις 5 Μαρτίου αφού προηγουμένως είχε προαναγγείλει σύνοδο για το Ιντλίμπ με τη συμμετοχή των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών και της Ρωσίας. Ο Πούτιν αρνήθηκε να συμμετέχει στη σύνοδο και έσυρε τον Ερντογάν στη ρωσική πρωτεύουσα για να βιώσει δύσκολες στιγμές στις κρύες αίθουσες και στους διαδρόμους του Κρεμλίνου.

Και ενώ ο ίδιος ο Ερντογάν –όπως και ο επί της Άμυνας υπουργός του– είχαν ήδη αναγγείλει την έναρξη της επιχείρησης «Εαρινή Ασπίδα» με διακηρυγμένο στόχο την ανάκτηση όλων των εδαφών που έχουν χάσει στην επαρχία Ιντλίμπ, αναγκάστηκαν να υπογράψουν το ταπεινωτικό «Πρωτόκολλο της Μόσχας», με το οποίο όχι μόνο δεν ανακτούν τις περιοχές που έχασαν, αλλά χάνουν και τις περιοχές νοτίως του αυτοκινητόδρομου Μ4.

Την τρίτη ήττα ο Ερντογάν την υπέστη στις Καστανιές του Έβρου. Ενώ υπολόγιζε να αιφνιδιάσει την Ελλάδα, την ημιλιπόθυμη από τον εθνομηδενισμό και τη μανία αυτοκαταστροφής που έχει επικρατήσει σε μεγάλο μέρος του πολιτικού μας συστήματος, των ΜΜΕ και της διανόησης, έπεσε πάνω στον τοίχο μιας αποφασισμένης γειτονικής χώρας.

Μιας Ελλάδας που το πολιτικό της κατεστημένο σύρθηκε από τις εξελίξεις και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το δόγμα του κατευνασμού, και να ακολουθήσει αυτό της αποτροπής.

Ένα κατεστημένο που, ενώ πέρσι ζητούσε εν χορώ την κεφαλήν επί πίνακι του Όρμπαν επειδή έκλεισε τα σύνορα, τώρα –όταν είδε να απειλείται το ίδιο από την υβριδική επίθεση που ενορχήστρωσε ο Ερντογάν– εφάρμοσε πολιτική σκληρότερη από αυτή του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας.

Εν πάση περιπτώσει, αυτό που έγινε στις Καστανιές είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που φαντάζει και από αυτό που ήθελαν να πετύχουν οι κυβερνώντες. Όμως αυτό θα το δούμε σε άλλο άρθρο. Πάντως, στις Καστανιές ο Ερντογάν υπέστη την τρίτη ταπεινωτική ήττα, για να ακολουθήσει η τέταρτη.

Είναι ήττα των Βρυξελών. Εκεί ο Ερντογάν είδε μια άλλη Ευρώπη, μια Ευρώπη που έστειλε την ηγεσία της επιτόπου στον Έβρο για να διαπιστώσει η ίδια την τουρκική βαρβαρότητα. Δηλαδή, είδαν οι ηγέτες της ΕΕ να χρησιμοποιούνται οι άνθρωποι –μετανάστες κυρίως και ελάχιστοι πρόσφυγεςû ως σφαίρες.

Και αυτό έπαιξε τεράστιο ρόλο στην αλλαγή της στάσης της Ευρώπης, πολλές χώρες της οποίας έστειλαν ομάδες αστυνομικών στα σύνορα του Έβρου όπου πλέον κυματίζουν οι σημαίες τους. Τεράστιας σημασίας εξέλιξη, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για την ίδια την Ευρώπη.

Η πέμπτη ήττα του Ερντογάν είναι αυτή που είναι σε εξέλιξη στην οικονομία, και ειδικά στην ισοτιμία της λίρας με το δολάριο και το ευρώ, ενώ είναι στο δρόμο και η τελική ήττα, αφού (αν είναι καλά στην υγεία του ο άνθρωπος και μπορέσει να συμμετάσχει στις προεδρικές εκλογές του 2023) είναι αδύνατον να επανεκλεγεί με δημοσκοπικά ποσοστά του κόμματός του γύρω στο 30%. Και να σκεφτεί κανείς ότι μόλις προχθές ανακοίνωσε νέο κόμμα ο Μπαμπατζάν, ο μέχρι πρόσφατα βασικός συνεργάτης του Τούρκου προέδρου και αρχιτέκτονας του οικονομικού θαύματος ΑΚΡ-Ερντογάν.

Εδώ είμαστε, λοιπόν, και καλούμαστε να ερμηνεύσουμε τη συμπεριφορά αλλά και τις προθέσεις του το επόμενο διάστημα απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, και πώς πρέπει να αντιδράσουμε εμείς.

Μια εξίσωση για δυνατούς λύτες. Θα προσπαθήσουμε να τη λύσουμε. Κάντε υπομονή.