Η συνέχιση της προσπάθειας για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου υπογραμμίστηκε κατά τη διάρκεια της ειδικής συνεδρίασης της Ολομέλειας της Βουλής για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Η Βουλή των Ελλήνων, στις 24 Φεβρουαρίου 1994, αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Ποντίων από το τουρκικό κράτος και ψήφισε ομόφωνα την καθιέρωση της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου με τον νόμο 2193/1994.
Την έναρξη της σημερινής ειδικής συνεδρίασης κήρυξε ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Νικήτας Κακλαμάνης, ο οποίος τόνισε μεταξύ άλλων: «Σήμερα συμπληρώνονται 102 χρόνια από τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, μιας μελανής σελίδας στην ιστορία μας, που παραμένει μέχρι σήμερα αδικαίωτη. Ως σήμερα η επίσημη τουρκική ηγεσία συνεχίζει να αρνείται πεισματικά την Ποντιακή Γενοκτονία και με απύθμενο θράσος την κατατάσσει στην κατηγορία των παράπλευρων απωλειών μιας ταραγμένης εποχής. Στα θετικά μπορούμε να πιστώσουμε την αναγνώριση της Γενοκτονίας από την Αρμενία, την Κύπρο, τη Σουηδία, από εννέα πολιτείες της Αμερικής, από ομοσπονδιακά τμήματα του Καναδά και από ομοσπονδιακές ενότητες της Ρωσίας, καθώς και από την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Νότια Αυστραλία και τη Νέα Νότια Ουαλία. Στον αντίποδα της αναγνώρισης αυτής βρίσκεται, δυστυχώς, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όταν προ δύο ετών η απόπειρα αναγνώρισης της Γενοκτονίας καταψηφίστηκε θεαματικά. Ας είναι, λοιπόν, η σημερινή ημέρα όχι απλά μια επέτειος, αλλά μια αφορμή για ενωτική δράση. Τώρα είναι η ώρα για μια νέα εθνική προσπάθεια με σύνεση, συνεννόηση και συναίνεση, γιατί όλοι μαζί οφείλουμε να σταθούμε όρθιοι και περήφανοι μπροστά στην ιστορία μας».
Στη συνεδρίαση την Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Αντιπρόεδρός της κ. Παναγιώτης Πικραμένος, ο οποίος υπογράμμισε μεταξύ άλλων: «Η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων είναι ένα γεγονός εξαιρετικής σημασίας για τους εξής λόγους: Πρώτα απ’ όλα, βάζει στον παγκόσμιο διάλογο τη λέξη ‘‘γενοκτονία’’. Δεύτερον, αναγνωρίζει εμμέσως τη γενοκτονία όλων των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής. Τρίτον, ανάβει το πράσινο φως και σε άλλες κυβερνήσεις να ακολουθήσουν παρόμοια βήματα. Και τέταρτον, δίνει σε εμάς την ευκαιρία να ενδυναμωθεί το αίτημα της διεθνούς αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν έκανε το πρώτο βήμα. Είμαι βέβαιος ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι. Γιατί η ιστορία μας είναι η ταυτότητά μας, η ιστορία των Ελλήνων του Πόντου, των Θρακών, των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είμαστε εμείς οι ίδιοι. Γιατί η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αποτελεί για όλους μας, αποτελεί για τον Ελληνισμό τη βάση σφυρηλάτησης της εθνικής μας συνείδησης.»
Εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας ο βουλευτής κ. Σάββας Αναστασιάδης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ενενήντα εννέα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου εμείς οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ελληνικού λαού, ως πολιτικοί εκφραστές του Ποντιακού κι όλου του προσφυγικού Ελληνισμού, οφείλουμε να κάνουμε το μεγάλο βήμα, να σχεδιάσουμε, να οργανώσουμε, να υπηρετήσουμε ένα σχέδιο και να πετύχουμε τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, της Μικράς Ασίας και Θράκης, να αναλύσουμε και να κατανοήσουμε τις γεωπολιτικές πτυχές του. Γιατί το θέμα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας είναι έντονα πολιτικό. Η συγκυρία είναι εξαιρετική και η ευκαιρία ίσως μοναδική. Δεν είναι τυχαίο ότι η δήλωση του Αμερικανού Προέδρου με την οποία αναγνωρίζει τη Γενοκτονία του αρμενικού λαού από τους Νεότουρκους έγινε τώρα, έναν αιώνα μετά και τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μόλις πριν από έναν χρόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως Πρωθυπουργός μίλησε για γενοκτονία και δήλωσε ότι η πολιτεία θα προωθήσει τη διεθνοποίηση και την παγκόσμια προβολή της. Ήταν η πρώτη θαρραλέα δημόσια παρέμβαση Πρωθυπουργού της Ελλάδος.»
Η βουλευτής κ. Ολυμπία Τελιγιορίδου, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, σημείωσε μεταξύ άλλων: «Η Τουρκία εξακολουθεί να αρνείται το εγκληματικό παρελθόν και την ίδια ώρα χρησιμοποιεί ως εργαλείο το δράμα εκατομμυρίων νέων προσφύγων, εκβιάζοντας την Ευρώπη για να αποσπάσει γεωπολιτικά και οικονομικά ανταλλάγματα.
Η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της αναθεωρητικής πολιτικής. Έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σ’ αυτό λοιπόν το ιστορικό πλαίσιο η αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού δεν είναι απλά η εκπλήρωση ενός ηθικού καθήκοντος, αποτελεί πολιτική δήλωση που δεν αφορά μόνο το χθες, αλλά κυρίως τον σημερινό και αυριανό κόσμο. Η παγκόσμια αναγνώριση του εγκλήματος, η καταδίκη του εθνικισμού και η απόκρουση της ψευδο-ιστορίας είναι προϋπόθεση για την ειρηνική συνύπαρξη στον σύγχρονο κόσμο. Θέλω να τονίσω την αμετακίνητη θέση του κόμματός μας για τη δημιουργία Μουσείου Ποντιακού και Προσφυγικού Ελληνισμού στη Θεσσαλονίκη, στον χώρο και στην ακριβή έκταση που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός για το Στρατόπεδο Παύλου Μελά, όπως είχε ανακοινώσει ο Πρόεδρός μας Αλέξης Τσίπρας.»
Εκπροσωπώντας το Κίνημα Αλλαγής ο βουλευτής κ. Χάρης Καστανίδης υπογράμμισε: «Μια γενοκτονία μπορεί να συντελεστεί δύο φορές, την πρώτη φορά ως γεγονός και τη δεύτερη ως λήθη του δράματος. Αυτόν τον κίνδυνο επιχείρησε να αντιμετωπίσει με αίσθημα εθνικής ευθύνης η Βουλή των Ελλήνων όταν το 1994 με πρωτοβουλία των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και καθιέρωσε ως ημέρα μνήμης την 19η Μαΐου. Δεν ήταν δηλαδή μόνο η εύλογη υποχρέωση της πολιτείας να αναγνωρίσει τον ποταμό αίματος και τη θυσία μιας κοινότητας των Ελλήνων, αλλά και η στέρεη εθνική πεποίθηση ότι μέσα στη σιωπή της λήθης ξεριζώνεσαι και έτσι, ευάλωτο από την άγνοια, το έθνος αδυνατεί να ορίσει τους δρόμους που του αξίζει να βαδίσει προς το μέλλον. Έχω την απαίτηση από την ελληνική πολιτεία να ηγηθεί του αγώνα που δίνουν οι ποντιακές οργανώσεις ανά τον κόσμο για να αναγνωριστεί από διεθνείς οργανισμούς και ξένα κοινοβούλια η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, όπως συνέβη με την Αρμενική Γενοκτονία.»
Ο βουλευτής κ. Ιωάννης Δελής, εκπροσωπώντας το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ο βίαιος και βάρβαρος ξεριζωμός των Ελλήνων του Πόντου αλλά και άλλων μειονοτήτων από τις περιοχές του Εύξεινου Πόντου πριν από έναν αιώνα δεν μπορεί να ερμηνευθεί ολοκληρωμένα αν δεν ενταχθεί στο ιστορικό, το πολιτικό, το κοινωνικό πλαίσιό του, αν δεν φωτιστεί δηλαδή το ιστορικό υπόβαθρο της περιόδου εκείνης. Ήταν ο ιμπεριαλισμός τότε, στις αρχές του 20ού αιώνα, άπληστος ήδη από τότε για τις αγορές, που οδηγούσε την ανθρωπότητα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και σήμερα λοιπόν, όπως τότε, οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί εγκυμονούν θανάσιμους κινδύνους για τους λαούς, κινδύνους που μόνον οι ίδιοι οι λαοί μπορούν με την πάλη τους να αποσοβήσουν. Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε για μία ακόμα φορά το οργανωμένο ποντιακό κίνημα ότι στο Κ.Κ.Ε. θα βρει έναν σταθερό συμπαραστάτη σε κάθε δίκαιη διεκδίκησή του.»
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης κ. Κυριάκος Βελόπουλος στην ομιλία του υπογράμμισε μεταξύ άλλων: «Τι άλλαξε από τότε μέχρι σήμερα; Δυστυχώς για το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν άλλαξε τίποτα. Οι Τούρκοι κάνουν τα ίδια. Τα ίδια έκαναν στην Κύπρο το 1974. Τα ίδια κάνουν τώρα με τα όμορα κράτη τους. Κυνηγούν μειονότητες, κυνηγούν εθνότητες.» Σε άλλο σημείο της παρέμβασής του τόνισε: «Το ερώτημα που πλανάται και θα έπρεπε να ρωτήσουμε είναι το εξής: Όλες οι κυβερνήσεις, από τότε μέχρι σήμερα, πότε επίσημα έθεσαν τέτοιο θέμα στην τουρκική κυβέρνηση; Άκουγα τον κ. Δένδια και τη Νέα Δημοκρατία να επαίρονται εσχάτως -και καλά κάνουν- για τα όσα είπε ο κ. Δένδιας μπροστά στους Τούρκους και ήταν η πρώτη φορά που ξέφυγε από την πεπατημένη οδό ένας υπουργός και είπε κάτι παραπάνω. Πότε επισήμως ελληνική Κυβέρνηση έθεσε θέμα Γενοκτονίας των Ποντίων Μικρασιατών στην Τουρκία; Πότε;»
Η βουλευτής κ. Μαρία Απατζίδη, εκπροσωπώντας το ΜέΡΑ25, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Γιατί οι Αρμένιοι έχουν είκοσι ερευνητικά κέντρα και μουσεία κι εμείς, εκατό και πλέον χρόνια μετά, δεν έχουμε ένα μουσείο, ένα ερευνητικό κέντρο για τη Γενοκτονία των Ποντίων; Δεν πρόκειται κανείς να μας επιβάλει μια σοφρωνισμένη μνήμη που θα πειθαρχεί σε ένα πολιτικά ορθό αφήγημα. Γι’ αυτό καλούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλάβει την ιστορική του ευθύνη και να αναγνωρίσει ως Γενοκτονία τη συστηματική και βίαιη εξόντωση εκατοντάδων χιλιάδων Ποντίων. Καλούμε να καθιερώσει τη 19η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης, στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα κατά της ρατσιστικής και εθνικιστικής βίας, καθώς και της μαζικής βίας κατά των γυναικών.»
Μετά την ολοκλήρωση των ομιλιών τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.