FaceApp: Πόσο ασφαλής είναι η εφαρμογή;

Φρενίτιδα έχει προκαλέσει διεθνώς το νέο feature της εφαρμογής FaceApp, που τροποποιεί τις φωτογραφίες χρηστών έτσι ώστε να μοιάζουν γηραιότεροι. Περισσότεροι από 150 εκατ. άνθρωποι “κατέβασαν” σε ένα 24ωρο την εφαρμογή που ξετρέλανε τους πάντες, προκειμένου να μοιραστούν με τους διαδικτυακούς τους φίλους, εικόνες από το μακρινό – ή όχι και τόσο μακρινό για κάποιους – μέλλον.

Ωστόσο, καθώς το συγκεκριμένο εργαλείο έγινε «viral» τις τελευταίες ημέρες, κάποιοι εκφράζουν προβληματισμούς σχετικά με τους όρους και τις συνθήκες χρήσης τους- και τι σημαίνουν για τις φωτογραφίες και τα δεδομένα των χρηστών: Το Forbes επισημαίνει ότι οι χρήστες του FaceApp, “ανεβάζοντας” φωτογραφίες για να δουν πως θα μοιάζουν με ρυτίδες και άσπρα μαλλιά, “παραχώρησαν” στην εφαρμογή τα προσωπικά δεδομένα και τις φωτογραφίες τους. Τα οποία πλέον το FaceApp μπορεί να χρησιμοποιήσει όπως θέλει, για όσο καιρό θέλει. Σύμφωνα με τους όρους χρήσης του FaceApp, οι χρήστες διατηρούν τον έλεγχο στο “περιεχόμενό” τους, στην προκειμένη δηλαδή στο… πρόσωπό τους. Ωστόσο, η εφαρμογή έχει επίσης τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει ο περιεχόμενο που έχει “ανέβει” σε αυτήν, όπως θέλει, όπου θέλει, για όσο καιρό θέλει…

Η ίδια η FaceApp ανακοίνωσε εκ των υστέρων πως οι περισσότερες φωτογραφίες διαγράφονται από τους servers της μέσα σε 48 ώρες από το ανέβασμά τους. Επίσης, σημείωσε πως ανεβάζει μόνο εικόνες που οι χρήστες επέλεξαν για επεξεργασία και όχι επιπλέον φωτογραφίες.

Το BBC δημοσίευσε έξι ερωτοαπαντήσεις για την εφαρμογή προκειμένου να ενημερώσει τους χρήστες για το τι ακριβώς να περιμένουν:

Τι είναι το FaceApp;

Δεν είναι μια καινούρια εφαρμογή: Είχε εμφανιστεί στην επικαιρότητα και δύο χρόνια πριν, με τα «ethnicity filters» του, που «μεταμόρφωναν» τους χρήστες σε άτομα άλλης εθνικότητας/ φυλής. Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και εγκαταλείφθηκε. Ωστόσο, έχει και άλλες δυνατότητες, όπως το να κάνει τους «κατσούφηδες» χαμογελαστούς, να «περνάει» makeup κ.α. Όλα αυτά γίνονται μέσω τεχνητής νοημοσύνης, με έναν αλγόριθμο να παίρνει την εικόνα του προσώπου και να την τροποποιεί με βάση άλλες εικόνες.

Προς τι η ανησυχία;

Πολλοί εξέφρασαν προβληματισμό όταν ο Τζόσουα Νόζι, developer εφαρμογών, έγραψε στο Twitter πως το FaceApp ανεβάζει φωτογραφίες από τα smartphones χρηστών χωρίς να ζητά άδεια. Ο ισχυρισμός αυτός ωστόσο διαψεύστηκε από έναν Γάλλο ερευνητή κυβερνοασφαλείας γνωστό ως «Έλιοτ Άντερσον», ο οποίος διερεύνησε σχετικά και διαπίστωσε πως δεν λαμβάνει χώρα τέτοιου είδους μαζικό upload- η εφαρμογή ανεβάζει μόνο τις φωτογραφίες που υποβάλλονται από τους χρήστες. Αυτό το επιβεβαίωσε στο BBC και η εταιρεία.

Τίθεται θέμα αναγνώρισης προσώπου;

Άλλοι εικάζουν πως το FaceApp μπορεί να χρησιμοποιεί δεδομένα που συλλέγονται από τις φωτογραφίες χρηστών για την «εκπαίδευση» αλγορίθμων αναγνώρισης προσώπου- κάτι που μπορεί να γίνεται και μετά τη διαγραφή των φωτογραφιών, αρκεί να έχουν κρατηθεί οι διαστάσεις των φωτογραφιών. «Όχι, δεν χρησιμοποιούμε φωτογραφίες για εκπαίδευση αναγνώρισης προσώπου» είπε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Γιάροσλαβ Γκοντσάροφ, στο BBC News. «Είναι μόνο για τροποποίηση φωτογραφιών».

Γιατί χρειάζεται upload;

Αρκετοί ρωτούν γιατί το FaceApp πρέπει να κάνει upload τις φωτογραφίες αντί να τις επεξεργάζεται επί τόπου στα smartphones. Ο server όπου αποθηκεύονται οι φωτογραφίες είναι στις ΗΠΑ, ενώ η ίδια η εταιρεία εδρεύει στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Η ερευνήτρια κυβερνοασφαλείας Τζέιν Μάντσουν Γουόνγκ έγραψε στο Twitter πως αυτό ίσως απλά να έχει σκοπό να αποκτήσει η εφαρμογή πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών, καθώς έτσι είναι πιο δύσκολο για άλλους που φτιάχνουν παρόμοιες εφαρμογές να δουν πώς λειτουργούν οι αλγόριθμοι. Επίσης, η Αμερικανίδα δικηγόρος Ελίζαμπεθ Ποτς Γουάινσταϊν σημείωσε πως οι όροι χρήσης της εφαρμογής υποδεικνύουν πως οι φωτογραφίες των χρηστών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εμπορικούς σκοπούς (όπως τις διαφημίσεις της ίδιας της εφαρμογής)- αν και ο Λανς Ουλάνοφ, αρχισυντάκτης του Lifewire, υπέδειξε πως κάτι παρόμοιο υπάρχει και στο Twitter.

Τα γνωρίζουν όλα αυτά οι χρήστες;

Για πολλούς αυτό είναι το βασικό ζήτημα. Κάποιοι υποδεικνύουν σημεία στους όρους χρήσης που αφήνουν να εννοηθεί πως κάποια δεδομένα χρηστών ίσως να παρακολουθούνται για σκοπούς στοχευμένης διαφήμισης. Επίσης, η εφαρμογή περνά επίσης το Google Admob, που προωθεί διαφημίσεις της Google σε χρήστες. Οι επικριτές της εφαρμογής λένε πως αυτά δεν γίνονται με εμφανή τρόπο, οπότε δεν παρέχονται πραγματικές δυνατότητες επιλογής και ελέγχου στους χρήστες. Ο Γκοντσάροφ λέει πως οι όροι χρήσης είναι τυπικοί και ότι η εταιρεία δεν μοιράζεται δεδομένα για σκοπούς στοχευμένης διαφήμισης- αντ’αυτού έχει έσοδα μέσω συνδρομών για επιπλέον (premium) λειτουργίες επί πληρωμή.

Τι “απαντά” το FaceApp;

Ο Γκοντσάροφ κοινοποίησε μια ανακοίνωση όπου σημειώνεται πως το FaceApp ανεβάζει μόνο φωτογραφίες που έχουν επιλεγεί από τους χρήστες για editing. «Ποτέ δεν μεταφέρουμε άλλες εικόνες…ίσως να αποθηκεύσουμε μια φωτογραφία στο cloud. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι οι επιδόσεις και το traffic. Θέλουμε να είμαστε σίγουροι πως ο χρήστης δεν ανεβάζει επανειλημμένα τη φωτογραφία, για κάθε λειτουργία τροποποίησης. Οι περισσότερες εικόνες διαγράφονται από τους servers μας μέσα σε 48 ώρες από το ανέβασμά τους».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, αν και το FaceApp δέχεται αιτήματα χρηστών για τη διαγραφή των φωτογραφιών τους, το support team έχει υπερβολικό φόρτο εργασίας- και συστήνεται στους χρήστες να προωθούν τέτοια αιτήματα μέσω αναφοράς «report a bug», με ένδειξη «privacy». Επίσης διευκρινίζεται πως τα δεδομένα των χρηστών δεν μεταφέρονται στη Ρωσία.