6η Μαρτίου: Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού

Μήνυμα της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Σοφίας Ζαχαράκη

Κλείνουμε την πόρτα στη βία

Το σχολείο κλείνει την πόρτα στο φόβο και στη βία. Ανοίγουμε μια μεγάλη αγκαλιά αλληλεγγύης , σεβασμού , φιλίας , στήριξης και ευγενούς άμιλλας. Η μαθητική ζωή είναι μια συναρπαστική διαδρομή γνώσης , εξέλιξης και ολοκλήρωσης , που περνά μέσα από δυνατές σχέσεις κατανόησης και στήριξης . Μαθαίνουμε να μοιραζόμαστε και να στηριζόμαστε. Σε αυτή τη διαδρομή κάθε αντιπαλότητα που εκδηλώνεται μα τρόπο επιθετικό και βίαιο δεν έχει θέση. Έχουμε χρέος όλοι μαζί να υψώσουμε ένα τοίχος σε κάθε συμπεριφορά που απομονώνει, πληγώνει και τραυματίζει παιδιά μέσα στο σχολείο, Να ανοίξουμε τα αυτιά μας και να ακούσουμε τον ψίθυρο , από την κραυγή του φόβου όσων δεν τολμούν να μιλήσουν .Έχουμε όμως και την ευθύνη να εντοπίσουμε και να αποτρέψουμε την επιθετικότητα όσων τολμούν να υπερβούν τα όρια. Όλες οι όψεις ενός προβλήματος απαιτούν εγρήγορση και συνεργασία όλης της σχολικής κοινότητας.

Η σημερινή ημέρα δεν είναι ημέρα μόνο εκδηλώσεων είναι ημέρα χρέους και ευθύνης Είναι μια ημέρα συμμετοχής με ιδέες και καλές πρακτικές που θα ωφελήσουν τη σχολική κοινότητα για όλη τη σχολική χρονιά.

Το φαινόμενο της σχολικής βίας δεν είναι καινούργιο. Είναι ένα χρόνιο και νοσηρό φαινόμενο το οποίο διαταράσσει την παιδαγωγική διαδικασία στον πυρήνα της. Περιστατικά μέσα στα σχολεία υπογραμμίζουν ακόμα εντονότερα την ανάγκη άμεσης δράσης.

Γνωρίζουμε καλά ότι το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με τρόπο μαγικό, αλλά και πιστεύουμε βαθιά ότι θα πρέπει να εκτοπιστεί από τα σχολεία μας. Γι’ αυτό προωθούμε ένα συνολικό σχέδιο δράσης απέναντι σε κάθε εκδήλωση εκφοβισμού και βίας στο σχολικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα:

1. Ανταλλάσουμε εμπειρία με χώρες που εφάρμοσαν επιτυχημένες στρατηγικές αντιμετώπισης του εκφοβισμού και της βίας στα σχολεία όπως η Νορβηγία, η Ισπανία, η Φινλανδία, και είμαστε έτοιμοι να εφαρμόσουμε τις βέλτιστες σχετικές πρακτικές, προσαρμοσμένες στην ελληνική πραγματικότητα και ανάγκες.
2. Εισάγουμε πιλοτικά ήδη από το νέο σχολικό έτος νέες θεματικές ενότητες στα σχολεία, που θα δίνουν έμφαση στον σεβασμό της προσωπικότητας του ατόμου, θα προάγουν την κριτική σκέψη, θα δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να εργάζονται σε ομάδες και θα καλλιεργούν στάσεις και συμπεριφορά έτσι ώστε να επιλέγουν να επιλύουν τις διαφορές τους μακριά από πρακτικές απειλής ή βίας.
3. Συντάσσουμε τη διακήρυξη του σχολείου ενάντια στη βία, με δικαιώματα-υποχρεώσεις-καθήκοντα για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας: πλέον κάθε παράγοντας της σχολικής ζωής θα γνωρίζει τον ρόλο του ως προς την αντιμετώπιση του φαινομένου.
4. Συστήνουμε επιτροπή ενάντια στον εκφοβισμό και στην ενδοσχολική βία με κύριο μέλημα την ασφάλεια και προστασία των μαθητών μας. Γινόμαστε μια εθνική ομάδα δράσης με στόχο να βελτιώσουμε το κλίμα σε όλα τα σχολεία.
5. Σχεδιάζουμε ξανά το πλαίσιο ποινών με ένα δίκαιο και συνεκτικό τρόπο αλλά επιβραβεύουμε την προσπάθεια βελτίωσης της συμπεριφοράς μέσα στο σχολικό περιβάλλον.
6. Θέλουμε την ανοιχτή γραμμή με τους γονείς, την έγκαιρη ενημέρωση για τους κανόνες αλλά και την συχνή επικοινωνία γονέων και εκπαιδευτικών.
7. Ενθαρρύνουμε τη διοργάνωση ειδικών συζητήσεων και προγραμμάτων για την εκπαίδευση των μαθητών στον σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων κατά τη χρήση του Διαδικτύου και την αποφυγή της άσκησης βίας, των προσβολών και του εκφοβισμού που συμβαίνει μέσω αυτού (cyber bullying) καθώς και της σωστής χρήσης των social media.
8. Προτείνουμε τον διαμεσολαβητή – συμμαθητή με ρόλο συμφιλιωτή μέσα από την πιλοτική εφαρμογή αντίστοιχων προγραμμάτων που ήδη εφαρμόζονται σε σχολεία της χώρας μας.
9. Σε συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δρομολογούμε την επικαιροποίηση του σχετικού υλικού που δίνεται στους μαθητές μας, με ειδική προσαρμογή για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, με έμφαση στο ανανεωμένο πλέον ψηφιακό υλικό
10. Εισάγουμε τον θεσμό του «δασκάλου συμβούλου εμπιστοσύνης», στον οποίο θα μπορούν να απευθύνονται οι μαθητές ατομικά ή ομαδικά, συζητώντας προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως θέματα σχολικού εκφοβισμού.
11. Σχεδιάζουμε προγράμματα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών μας για πρόληψη και αποτροπή του σχολικού εκφοβισμού και της σχολικής βίας.
12. Αυξάνουμε τον αριθμό των ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών

Το πλέγμα αυτών των μέτρων είναι η αρχή μιας συνεχούς διαδικασίας αντιμετώπισης του φαινομένου στην οποία δεν χωρά επανάπαυση. Είμαστε όμως πεπεισμένοι ότι αποτελούν μία συνεκτική και αποτελεσματική στρατηγική, της οποίας τα αποτελέσματα θα φανούν σύντομα. Κάθε ένα από τα παραπάνω μέτρα μετά από ένα ικανό χρονικό διάστημα εφαρμογής θα αξιολογηθεί, και όσα μέτρα απέδωσαν θα ενδυναμωθούν και θα επεκταθούν, ενώ όσα κριθεί ότι δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα θα αντικατασταθούν από άλλα αποτελεσματικότερα. Σ’ αυτή την προσπάθεια θα χρειαστούμε τις προτάσεις και τις παρατηρήσεις σας.

Σε συνεχή επαφή με τα σχολεία και την κοινωνία, και σε συμμαχία με τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς μας τους οποίους εμπιστευόμαστε, θέλουμε να εξασφαλίσουμε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον σε όλες τις σχολικές μονάδες και για όλους τους μαθητές.

Είναι οι εκπαιδευτικοί μας αυτοί που έχουν την ξεχωριστή «υποχρέωση», αλλά κυρίως ευκαιρία να καλλιεργούν αυτό το περιβάλλον όπου η γνώση και η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών θα απελευθερώσει τις δυνάμεις τους και θα τους δώσει και στο στάδιο της ενήλικης ζωής τις ευκαιρίες να ξεδιπλώσουν την δυναμική και την δημιουργικότητά τους. Ένα περιβάλλον που θα βοηθάει τα παιδιά να χτίσουν υγιείς και δυνατές σχέσεις φιλίας με τους συμμαθητές τους. Να μιλάνε γι αυτά που τους προβληματίζουν ή τους φοβίζουν. Ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από κάθε σκιά φόβου και βίας.

Δεν εφησυχάζουμε και δεν ανησυχούμε περισσότερο, βάζουμε την πρόληψη και την αποτροπή στην πρώτη γραμμή της δράσης μας.

Οφείλουμε να το καταφέρουμε, και με σχέδιο και επιμονή, θα το καταφέρουμε.