Τριετία εκδηλώσεων μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής και του Προσφυγικού Ελληνισμού

​Ο συντονισμός και ο τριετής σχεδιασμός των εκδηλώσεων μνήμης του Ελληνισμού της Ανατολής, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή, συζητήθηκε σε ευρεία τηλεδιάσκεψη υπό την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, με τη συμμετοχή οκτώ δευτεροβάθμιων οργανώσεων του Προσφυγικού Ελληνισμού.

Στην εισαγωγική της τοποθέτηση, η Λίνα Μενδώνη είπε ότι το τριετές πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων για την επετειακή περίοδο 2022-2024 θα έχει εκπαιδευτική, ψυχαγωγική και επιστημονική διάσταση, καθώς θα περιλαμβάνει πολιτιστικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και επιστημονικές συναντήσεις, με ευρύ περιεχόμενο που θα καλύπτει όλες τις εκφάνσεις της παρουσίας και προσφοράς των προσφύγων στη δημιουργία της σύγχρονης Ελλάδας.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού σημείωσε ότι το ΥΠΠΟΑ, στο πλαίσιο των χρηματοδοτήσεων πολιτιστικών φορέων μέσω των ετήσιων δημοσίων προσκλήσεών του, είχε εκδώσει από τις 7 Ιανουαρίου 2021 ειδική πρόσκληση που αφορά στην προσφυγιά και στη Μικρασιατική Καταστροφή. Στις 25 Φεβρουαρίου, ημερομηνία λήξης της προθεσμίας, είχαν υποβληθεί 57 προτάσεις από συλλόγους και σωματεία.

Υπογράμμισε ότι στο πρόγραμμα δημιουργίας του Μητροπολιτικού Πάρκου στο πρώην Στρατόπεδο Παύλου Μελά, στη Θεσσαλονίκη, δημιουργείται Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού, με την συμμετοχή πολλών φορέων και την οργανωτική και συντονιστική ευθύνη των αρμοδίων υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ.

Στον προγραμματισμό του Υπουργείου έχει ενταχθεί η συντήρηση και αποκατάσταση του τοιχογραφικού διακόσμου -δια χειρός του Κυδωνιέως Φώτη Κόντογλου- στον Ιερό Ναό του Αγίου Χαραλάμπους στο Πεδίον του Αρεως, καθώς οι φορητές εικόνες του ναού, με καραμανλίδικη γραφή, είναι τα κειμήλια των προσφύγων από την Μικρά Ασία.

‘Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη, «Το ΥΠΠΟΑ προετοιμάζεται για τη συμπλήρωση της επετείου των 100 ετών, όχι μόνο από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Άποψή μας είναι ότι πρέπει να αναφερόμαστε στην τριετία -αφετηρία το 2022 ως το τέλος 2024- η οποία είναι συνδεδεμένη άμεσα με την παρουσία του ελληνικού προσφυγικού στοιχείου: Το 1922 συνέβη η Μικρασιατική Καταστροφή, το 1923 υπεγράφη η Συνθήκη της Λωζάνης, το 1924 ολοκληρώθηκε η έλευση των Ελλήνων, στη Μητροπολιτική Ελλάδα. Από κει και πέρα ακολουθεί η τεράστια προσφορά τους.

Για την επόμενη τριετία θα αναπτύξουμε ένα πρόγραμμα το οποίο θα συνδιαμορφωθεί από το ΥΠΠΟΑ, τις δευτεροβάθμιες οργανώσεις των προσφυγικών σωματείων και τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς.

Στόχος μας είναι, ως τις αρχές του φθινοπώρου, να δημιουργηθεί στο ΥΠΠΟΑ η πλατφόρμα, στην οποία τα δευτεροβάθμια σωματεία θα μπορούν να καταθέσουν τις προτάσεις τους, ανεπτυγμένες και κοστολογημένες, σε πλαίσιο αντίστοιχο με εκείνο που ισχύει για τις ειδικές προσκλήσεις που απευθύνονται στα πολιτιστικά σωματεία. Τα επόμενα τρία χρόνια, αρχής γενόμενης από το 2022, θα υπάρξει ειδική χρηματοδότηση για τις προτάσεις, οι οποίες θα προκριθούν και θα αποτελέσουν τον κορμό συγκροτημένων δράσεων και εκδηλώσεων σε όλες τις εκφάνσεις του Πολιτισμού.

Ο συντονισμός και η επιλογή των προτάσεων θα γίνει από ειδική επιτροπή που θα συγκροτηθεί από εκπροσώπους των αρμοδίων φορέων.

Η συμπλήρωση των εκατό χρόνων, προσφέρει την ιστορική ωριμότητα για να δούμε συνολικά τη συνεισφορά στη δημιουργία της Νέας Ελλάδας των Ελλήνων της Διασποράς».

Οι εκπρόσωποι των δευτεροβάθμιων οργανώσεων εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τον έγκαιρο προγραμματισμό των εκδηλώσεων, καθώς και για το γεγονός ότι για πρώτη φορά οργανώνεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μία συντονισμένη συζήτηση με τους εκπροσώπους όλων των δευτεροβάθμιων οργανώσεων του Προσφυγικού Ελληνισμού.

Τα επόμενα βήματα θα συζητηθούν σε νέα συνάντηση, στο τέλος Απριλίου. Ηδη οι πρόεδροι των οργανώσεων κατέθεσαν ιδέες και προτάσεις, απαύγασμα της γνώσης τους, αλλά και της βιωματικής οικογενειακής εμπειρίας τους.

Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας Αντώνης Οραήλογλου, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καππαδοκικών σωματείων Φάνης Ισαακίδης, ο πρόεδρος της Eνωσης Πολιτιστικών φορέων Έβρου Δημήτρης Κελεμίδης, ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας Γιώργος Βαρυθυμιάδης, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων Αριστείδης Χρυσόπουλος, ο επίτιμος πρόεδρος της Πανθρακικής Ομοσπονδίας Ν. Ελλάδας Κώστας Πολυχρονίδης, η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Ανατολικής Ρωμυλίας- Βόρειας Θράκης Μαρία Ασανιώτου και ο πρόεδρος της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών Νικόλαος Ουζούνογλου. Από την πλευρά του ΥΠΠΟΑ συμμετείχαν, η Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Βίλλυ Φωτοπούλου, η Τέτη Χατζηνικολάου, επίτιμη Διευθύντρια του ΥΠΠΟΑ, μέλος του Συμβουλίου Μουσείων και πρόεδρος του ελληνικού τμήματος του ICOM και υπηρεσιακά στελέχη.