Επί τη ευκαιρία της εορτής να πούμε λίγα λόγια για το μέγα θαύμα που συνέβη στο Αιτωλικό στον Ι. Ν. Αγίων Ταξιαρχών, στις 8 Νοε 1823, επί Τουρκοκρατίας.
Ο Πασάς της Σκόνδρας, με 13.000 εμπειροπόλεμους Αλβανούς, πέρασε από το Καρπενήσι στο Αποκούρο. Ο Μάρκος Μπότσαρης τον χτύπησε στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου, αλλά εκεί έχασε την ζωή του. Τίποτα δεν αντιστέκεται στον Σκόντρα, ο οποίος στο διάβα του καταστρέφει τα πάντα. Ο Ομέρ Βρυώνης περνά ανενόχλητος το Μακρυνόρος με 3.000 ασκέρι, για να ενωθούν οι δυο μεγαλοκαπεταναίοι της Τουρκιάς στο δρόμο για το Μεσολόγγι.
Πρώτα όμως ήθελαν να πατήσουν το Αιτωλικό πριν κινηθούν για το Μεσολόγγι. Το εχθρικό ασκέρι στρατοπέδευσε έξω από το Αιτωλικό στη θέση «Παλιοσάλτσενα».
Στις 17 Σεπτεμβρίου, αρχίζει η πολιορκία του Αιτωλικού με σφοδρούς κανονιοβολισμούς. Οι απώλειες είναι μεγάλες διότι το νησί είναι πυκνοκατοικημένο. Επιπλέον, υπήρχε ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΕ ΝΕΡΟ αφού υδρευόταν από το απέναντι Κεφαλόβρυσο, το οποίο κατείχε πλέον ο εχθρός.
Μετά από πολυήμερο κανονιοβολισμό και χωρίς νερό, οι κάτοικοι δέχθηκαν απεσταλμένους των Πασάδων προτείνοντάς τους να προσκυνήσουν με αντάλλαγμα γενική αμνηστία. Οι Αιτωλικιώτες ομόφωνα απέρριψαν τις προτάσεις τους.
Η πολιορκία συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση, η οποία λόγω και της έλλειψης του νερού επέφερε στους πολιορκημένους τον απελπισμό και την απόγνωση. Τότε, στις 8 Νοεμβρίου, ανήμερα των Αγίων Ταξιαρχών, ο Ιερέας Παϊζης, ενάρετος και πολύ τιμώμενος από τους συμπολίτες του, συνάθροισε τους λιγοστούς κατοίκους στον Ιερό Ναό των Αγίων Ταξιαρχών και γονυπετώς προσεύχονταν επικαλούμενοι την θεία αντίληψη και βοήθεια.
Εκείνη ακριβώς τη στιγμή συνέβη το ΜΕΓΑ ΘΑΥΜΑ, όπου εχθρική οβίδα διασχίζει την θολωτή στέγη του τότε παλαιού Ναού, προσκρούει στο έδαφος μπροστά από την Ωραία Πύλη χωρίς να εκραγεί και άνοιξε πηγάδι με πόσιμο νερό (το πηγάδι υπάρχει σήμερα εντός του νέου Ιερού Ναού, δεξιά αμέσως μετά την είσοδο).
Έτσι οι Αιτωλικιώτες δοξάζοντας και ευλογώντας τον Ύψιστο έσπευσαν με ηθικό στις θέσεις τους για να συνεχίσουν τον αγώνα τους. Η πολιορκία έληξε στις 30 Νοεμβρίου 1823, δηλαδή μετά από 70 ημέρες.
Οι πολιορκητές αναχώρησαν άπρακτοι για την Ήπειρο, αφήνοντας πίσω τους περί τους 2.000 νεκρούς.
Υ.Γ. Το γεγονός με την οβίδα και το πηγάδι αναφέρεται στο Συναξάρι των Αγίων Ταξιαρχών, στις 8 Νοεμβρίου εκάστου έτους. Επιπλέον, αναφέρθηκε ύμνος στην Γενική Εφημερίδα του Μονάχου της εποχής εκείνης, από τον Γερμανό ποιητή Γουσταύο Σβάμπ.
Βοήθειά μας οι Άγιοι Ταξιάρχες!