Γ. Χρυσουλάκης: Η Δημόσια Διπλωματία στην Ψηφιακή Εποχή

Η σημασία που διαδραματίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα η ψηφιοποίηση στη χάραξη στρατηγικής στη Δημόσια Διπλωματία ήταν το θέμα διαδικτυακού σεμιναρίου (webinar) που συνδιοργάνωσαν η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας και η Ένωση Ακολούθων Τύπου την Τρίτη 25 Μαΐου, σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα για την Ψηφιακή Διπλωματία του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (Oxford Digital Diplomacy Research Group).

Ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του υπουργείου Εξωτερικών, Γιάννης Χρυσουλάκης, στην εισαγωγική του τοποθέτηση τόνισε μεταξύ άλλων: Η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, ως τρίτος πυλώνας του υπουργείου Εξωτερικών, δίνει ιδιαίτερη σημασία στην άσκηση της Δημόσιας Διπλωματίας με στρατηγικό σχεδιασμό, με υλοποίηση στόχων και χρήση νέων εργαλείων και τεχνικών. Κύριος στόχος, όπως υπογράμμισε ο κ. Χρυσουλάκης, είναι η αναβάθμιση του προσωπικού.

Τo διαδικτυακό σεμινάριο με τίτλο «The Digitalization of Public Diplomacy – How Algorithms shape the Digitalization of Public Diplomacy – From Digital Tactics to Digital Strategy» (H ψηφιοποίηση της Δημόσιας Διπλωματίας – Πώς οι αλγόριθμοι διαμορφώνουν την ψηφιοποίηση της Δημόσιας Διπλωματίας – Από τις ψηφιακές τακτικές στην ψηφιακή στρατηγική), απευθύνεται σε στελέχη του Κλάδου Συμβούλων και Γραμματέων Επικοινωνίας, καθώς και του Κλάδου Διπλωματικών Υπαλλήλων και του κλάδου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων. Διοργανώνεται με αφορμή την ψήφιση του νέου Οργανισμού του υπουργείου Εξωτερικών και την ένταξη της Δημόσιας Διπλωματίας μέσω της υπαγωγής του κλάδου Συμβούλων και Γραμματέων Επικοινωνίας στο υπουργείο Εξωτερικών. Με το νέο Οργανισμό, η Δημόσια Διπλωματία αποτελεί τον τρίτο πυλώνα του υπουργείου Εξωτερικών, μαζί με τους δύο άλλους πυλώνες της Πολιτικής και Οικονομικής Διπλωματίας, και εντάσσεται πλέον στο στρατηγικό σχεδιασμό του, τονίζεται σε ανακοίνωση της γενικής γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας.

Επίσης, σημειώνεται πως στο Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής (Δεκέμβριος 2020), δηλαδή στον «οδικό χάρτη» δράσης της κυβέρνησης για το 2021, ένα από τα βασικά στοιχεία προγραμματισμού για το ΥΠΕΞ για το τρέχον έτος είναι η ενίσχυση της διεθνούς εικόνας της χώρας με τη χρήση σύγχρονων επικοινωνιακών στρατηγικών και ψηφιακών εργαλείων.

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, το webinar εντάσσεται στο Ετήσιο Σχέδιο Δράσης 2021 του ΥΠΕΞ, καθώς η προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό και η ενίσχυση της Ελλάδας στον κόσμο αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους του υπουργείου που συνδέεται με τις στρατηγικές επιλογές του κυβερνητικού προγραμματισμού.

Επιπλέον, το διαδικτυακό σεμινάριο εντάσσεται στο Στρατηγικό Σχέδιο 2021-2024 του ΥΠΕΞ, που αφορά την αναβάθμιση της λειτουργίας και των δομών του ΥΠΕΞ και συγκεκριμένα την Αναβάθμιση Προσωπικού.

Με την πρωτοβουλία αυτή, όπως υπογραμμίζεται περαιτέρω, εγκαινιάζεται ένας κύκλος σεμιναρίων, workshops και συζητήσεων σε σχέση με ζητήματα Δημόσιας Διπλωματίας, με στόχο την επιμόρφωση των στελεχών του υπουργείου, την ανάδειξη της σημασίας της χρήσης των νέων ψηφιακών μέσων και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χρήστες τους κατά την άσκηση των διπλωματικών καθηκόντων τους με έμφαση τη Δημόσια Διπλωματία. Στο σεμινάριο καταδείχθηκε η επιρροή που ασκούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο διπλωματικό πεδίο και συγχρόνως απαντήθηκε το ερώτημα πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα νέα μέσα ως εργαλεία χάραξης στρατηγικής Δημόσιας Διπλωματίας.

Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, παρουσιάστηκε η διαχρονική εξέλιξη της ψηφιοποίησης της διπλωματίας, δίνοντας την ιστορική διάσταση του φαινομένου. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν παραδείγματα χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας από διαφορετικά υπουργεία Εξωτερικών, αναλύοντας παράλληλα πώς γεγονότα που διαδραματίζονται σε μη ψηφιακό χώρο, όπως η Αραβική Άνοιξη, συντελούν στην ψηφιοποίηση της διπλωματίας. Επιπλέον, υπογραμμίσθηκε το ψηφιακό αποτύπωμα ξένων υπουργείων Εξωτερικών (Ηνωμένου Βασιλείου, Ισραήλ, Σουηδίας κ.ά.), επιβεβαιώνοντας το γεγονός ότι πλέον η διπλωματία επηρεάζεται και διαμορφώνεται από το ψηφιακό γίγνεσθαι.

Καταληκτικά, επισημαίνεται ότι η παρουσίαση και ανάλυση των θεμάτων πραγματοποιήθηκε από τα ιδρυτικά μέλη της ερευνητικής ομάδας για την Ψηφιακή Διπλωματία του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (Oxford Digital Diplomacy Research Group): Corneliu Bjola, βοηθό καθηγητή Διπλωματικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης με πλούσιο συγγραφικό έργο και δημοσιεύσεις. Oι δύο τόμοι του με τίτλο «Countering Online Propaganda and Violent Extremism: The Dark Side of Digital Diplomacy (2018) καταχωρήθηκε στη λίστα των «20 καλύτερων βιβλίων Διεθνών Σχέσεων για να διαβαστούν το 2019». Ilan Manor, δόκτορα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μεταδιδακτορικό υπότροφο του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ στο τμήμα Επικοινωνίας και μέλος του Κέντρου Δημόσιας Διπλωματίας Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια.