Της Φένιας Βουδαντά
Ο καθένας σε αυτόν τον κόσμο είναι μοναδικός κι όμως είναι τόσο δύσκολο να το αποδεχόμαστε πάντοτε. Οι απόψεις διαφοροποιούνται πολλές φορές σε βαθμό που δεν είναι υποφερτό και νιώθουμε έντονα την ανάγκη να επιβληθούμε στους άλλους για τη δική μας, θεωρώντας αυτήν ως σωστή, αφού «έτσι είναι τα πράγματα, έτσι είναι, δεν τα βλέπεις;».
Τα βλέπει, αλλά δεν τα βλέπει με τον τρόπο που εσύ τα βλέπεις. Και για να είμαστε ακριβέστεροι και να μην τύχουν παρεξηγήσεις που αφορούν το οπτικό σύστημα, το οπτικό σύστημα είναι ο συλλέκτης της εξωτερικής πληροφορίας, όμως απαραίτητος διαμεσολαβητής για την κατανόηση και επεξεργασία της πληροφορίας δεν είναι κάποιο αισθητήριο σύστημα. Πολλές περιοχές του εγκεφάλου μας εμπλέκονται σε διαφορετικές διεργασίες, με σκοπό να αντιληφθούμε κάτι, να το κατανοήσουμε, να το συσχετίσουμε, να το αξιολογήσουμε.
Η ανατομία του εγκεφάλου στον καθένα μας ποικίλλει και σε αυτό συνδράμουν γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Λόγω αυτών των παραγόντων, παρατηρούνται διαφοροποιήσεις σε εγκεφαλικές δομές ως προς τη μορφή και τη λειτουργικότητά τους, όπως έχει παρατηρηθεί από σχετικές μελέτες MRI και fMRI αντίστοιχα. Η ιδιοσυγκρασία του ατόμου καθώς και γενικότερα τα ζητήματα κληρονομικότητας είναι αυτά που σε συνδυασμό με τις εμπειρίες και τα βιώματα του ατόμου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του διαμορφώνουν την προσωπικότητά του.
Και μόνο, λοιπόν, από τον γενετικό παράγοντα, η επίδραση του οποίου είναι αμετάβλητη και υποχρεωτική, οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη τη διαφορετικότητα σαν μια αξία που υπάρχει πριν ακόμα γεννηθούμε. Και πώς να πάμε κόντρα σε αυτήν που ευθύνεται για τη συνέχιση της ζωής και τον καταιγισμό ιδεών από διαφορετικούς ανθρώπους που την κάνουν ακόμα πιο ενδιαφέρουσα;
Ας μην ξεχνάμε και τα βιώματα, τα ερεθίσματα που λαμβάνουμε από το περιβάλλον μας και συνεισφέρουν, όταν συμβαίνουν κατ’ επανάληψη, στην εικόνα και τη δραστηριοποίηση του εγκεφάλου μας. Αλλά κι όταν πρόκειται για ερεθίσματα που ο οργανισμός μας τα εκλαμβάνει ως σοκαριστικά, τα λεγόμενα «Γεγονότα Ζωής» που στιγματίζουν είτε ευχάριστα είτε δυσάρεστα τη ζωή μας, πάλι και σε αυτήν την περίπτωση όλα αποτυπώνονται στην εγκεφαλική εικόνα και την τροποποιούν κάθε μέρα, αναλόγως το πώς αξιοποιούμε εμείς αυτές τις πληροφορίες.
Ο καθένας σε αυτόν τον κόσμο είναι μοναδικός κι αν είναι τόσο δύσκολο να το αποδεχόμαστε πάντοτε, καιρός να το κάνουμε. Αν το καταφέρουμε αυτό, θα καταλάβουμε κι ότι η οπτική γωνία από την οποία κάποιος αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα είναι εκείνη που ταιριάζει σε εκείνον, είναι εκείνη που του επιτρέπει να βλέπει όσα αυτός ο άνθρωπος είναι εκ προοιμίου, όσα έχει ζήσει, όσα έχει την ανάγκη να δει. Όταν πάψουμε όλοι να κατακρίνουμε την πραγματικότητα αυτή επειδή πάει κόντρα με τη δική μας, θα έχουμε αναπτύξει αυτό που λέμε ενσυναίσθηση. Έτσι, αντί να είμαστε ο ένας απέναντι στον άλλον σε κατάσταση ετοιμότητας με στόχο να αμυνθούμε για να προστατεύσουμε τις απόψεις μας, θα είμαστε δίπλα στον άλλον και θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τη ζωή από τα μάτια του για λίγο πριν επιστρέψουμε στο δικό μας τρόπο αντίληψης. Και ίσως αν το κάνουμε, να παρατηρήσουμε εκ νέου αλλαγές στον τρόπο που είχαμε συνηθίσει για εμάς. Και αυτός θα είναι για εμάς ίσως ο πιο σπουδαίος στόχος των εγκεφαλικών αλλαγών.
Δείτε αυτό το σύντομο βίντεο για την ενσυναίσθηση, αν δεν το έχετε ήδη δει: