Κάθε χρόνο τέτοιον καιρό, με τους πρώτους θερινούς καύσωνες (κάποτε, και νωρίτερα!) οι άνθρωποι στις κοινωνικές αναστροφές τους μιλούν με ασυγκράτητο ενθουσιασμό για τις ‘διακοπές’ που προγραμματίζουν να πάνε… στην εργασιακή παύση του καλοκαιριού! Ένα πνεύμα φυγόκεντρης τάσης προς οιοδήποτε σημείο της απόκεντρης περιφέρειας, της ενδοχώρας ή των νήσων, ελαύνει όλους τους ‘φυλακισμένους των υποχρεώσεων’ σε… δραπέτευση, από την ‘φυλακή’ μιας συσσωρευτικά επιβαρυντικής… και αμετάβλητα πνιγηρής καθημερινότητας!
Όντως, το αδιέξοδο αυτό ‘κάτεργο’ του κοπιώδους, ανιαρού κι’ άχαρου βίου μας (όταν αυτός, από εσφαλμένη ‘διαχείριση’ [#] έχει εκπέσει στην κατάσταση αυτή…) μπορεί να γίνει ανεκτό και υποφερτό, μόνο με το ‘όραμα’ μιας ‘απόδρασης’ από τα ‘δεσμά’ των αφεύκτων υποχρεώσεων, που υπέχει η ζωή μας! Διότι, μια διαφυγή της καταπονημένης ψυχής προς «οπουδήποτε, εκτός… του εντός μας!» φαντάζει στα μάτια μας υποσχετική… ανακαίνισης! Εδώ, όμως, ο υπαινικτικός λόγος του ποιητή -για να θυμηθούμε τον Rilke- καταγγέλει, σε πρώτο πρόσωπο, την τάση αυτή των ανθρώπων: «Ταξίδεψα παντού στον κόσμο… εκτός από μέσα μου!…».
Και, βέβαια, όλοι… όσοι εργάζονται ολοχρονίς φιλόπονα και καταπονητικά -καθένας στο μετερίζι που ο Θεός τον έταξε- δικαιούνται αναμφίλεκτα αυτής της ονειρικής ‘κατάπαυσης’! Μιας εργασιακής παύσης και δραστικής ανάπαυσης… που τους περιμένει, για να τους ξεκουράσει, σε κάποιον ήρεμο προορισμό ‘διακοπών’. Διότι, έχοντας επισσωρευθεί εντός κι’ επάνω τους, σωρεία κόπων, μόχθων και εντάσεων…, καθίσταται απολύτως αναγκαία και ζωτικά χρειώδης μια σωματική χαλάρωση… μια ψυχική αποσυμπίεση… και μια συλλογιστική/συναισθηματική ανανέωση (εκκένωση… και αναπλήρωσή) τους, για να δυνηθούν να συνεχίσουν!
Ατυχώς, όμως, στο μυαλό πολλών ανθρώπων, η ‘ζωτική’ αυτή ανάγκη για εργασιακή κατάπαυση, προς ανάπαυση, παραπέμπει αλλού. Όχι στην αναζήτηση γαλήνης σε μια ήσυχη ατμόσφαιρα απόμερης φυσικής ομορφιάς… που θα βοηθούσε πολύ στον ήρεμο ανασυντονισμό του αποσυντονισμένου ανθρώπου! Αλλά σε μια διψαλέα επιδίωξη σφοδρής επιθυμίας για… ένταση και φασαρία (επιπλέον των ήδη υπαρχουσών στην ψυχή!), σε ένα κοσμοπολίτικο και θορυβώδες περιβάλλον. Ένα ‘αντικαταθλιπτικό’ υποκατάστατο ‘ζωής’ που προσφέρει ακριβώς ό,τι υπόσχεται: μια δια-σκεδαστική [##] κατασπατάληση και εκμηδένιση κάθε ίχνους νοητικής ειρήνης και καρδιακής ησυχίας… που έχει -τυχόν- εναπομείνει μέσα τους!…
Ωστόσο, αυτό το προνόμιο των ‘διακοπών’ ΔΕΝ είναι για όλους ‘αυτονοήτως’ εφικτό και απροϋπόθετα προσβάσιμο! Αν βγαίναμε για λίγο από την προσωπική μας αυτάρκεια… και διενεργούσαμε μια μικρή ‘στατιστική’ έρευνα γύρω μας, θα διαπιστώναμε ότι υπάρχουν συνάνθρωποί μας που ΔΕΝ μπορούν (αντικειμενικά) να χαρούν το εν λόγω αγαθό… καθώς αποκλείονται απ’ αυτό, λόγω ανυπέρβλητων εμποδίων! Αγεφύρωτα ‘βάραθρα’ ασθένειας ή ανέχειας, καθηλώνουν συχνά πλήθος συνανθρώπων μας σε μια… ‘τηλεσκοπική’ προσέγγιση αυτού του αγαθού, που δεν μπορούν να το απολαύσουν εκ του σύνεγγυς. Άραγε, όλοι αυτοί βρίσκονται… έξω από την Πατρική Πρόνοια του Πλαστουργού Θεού για τα λογικά πλάσματά Του;!
Για πολλούς, λοιπόν, εκ των ανθρώπων, η εν λόγω ‘συναρπαστική’ εμπειρία των ‘διακοπών’ βρίσκεται έξω από τις αναμνήσεις του παρελθόντος (δηλ. δεν έχουν να θυμούνται διακοπές…) αλλά και πέρα από τις προσδοκίες του μέλλοντος (δηλ. δεν έχουν να ελπίζουν σε διακοπές…)! Ένα ‘όνειρο θερινής νυκτός’ που το ‘ζουν’ μόνο… καθ’ ύπνον, για να ξυπνήσουν το άλλο πρωί μέσα σε ρεαλιστικές συνθήκες (ασθένειας ή ανέχειας) όπου, σαν σε αυστηρά καθορισμένο ‘δεοντολογικό’ πλαίσιο, οι προσωπικές ή οικογενειακές αναγκαιότητες και προτεραιότητες της ζωής τους, ιεραρχούνται τελείως συμβιβαστικά κι’ εντελώς προβλέψιμα…!
Υπάρχει, όμως, και μια ‘μερίδα’ ανθρώπων [###] που επιλέγουν συνειδητά και αυτοπροαίρετα, από μεγάλη αγάπη για τον Χριστό, να ζήσουν έξω από κάθε έννοια ‘δικαιωματικής’ εργασιακής παύσης… και ‘διακοπών’ ξεκούρασης! Για τους εραστές του Θεού, το παγκόσμιο τούτο και συνταγματικά θεσπισμένο δικαίωμα (να παρεμβάλλεται δηλ. αναλογική ξεκούραση στους καμάτους εργασίας) είναι, εξ ορισμού, εκούσια ακυρωμένο κι’ απερριμμένο στα ‘αζήτητα’ του βίου…! Αυτοί οι λάτρεις του Χριστού, βρίσκουν την ‘τεκμηρίωση’ της αδιάκοπης ψυχο/σωματικής φιλοπονίας που επέλεξαν να μετέλθουν ισόβια, στον Ευαγγελικό λόγο του Σωτήρος: «Ο Πατήρ μου έως άρτι εργάζεται… καγώ εργάζομαι…» (Ιωάν. 5, 17)!
[ Δηλαδή, σε ελεύθερη απόδοση: «Τόσο ο Ουράνιος Πατέρας Μου όσο κι’ Εγώ, εργαζόμαστε αδιάκοπα (για την σωτηρία του κόσμου) μέχρι αυτή την στιγμή!» ]
Χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη ‘παράδειγμα προς μίμηση’ -ένεκα της δυσκολίας που ενέχει- η αδιάκοπη (άνευ ‘διακοπών’) εργασιακή συνέχεια των Χριστολατρών, απηχεί τις άγνωστες ‘λειτουργικές προδιαγραφές’ της ανθρώπινης ψυχο/σωματικής δυναμικής… όπως αυτή κατανοείται στην Ορθόδοξη Ανθρωπολογία, και διδάσκεται εμπειρικά (με την ίδια την ζωή τους) από τους Αγίους μας. Ότι δηλ. ο άνθρωπος έχει από τον Θεό μέσα στις εγγενείς δυνατότητές του, το ‘θεοπρεπές’ Χάρισμα να… μην κουράζεται ποτέ! Ακριβέστερα: να μην χρειάζεται ειδική ‘ξεκούραση’ μετά την εργασιακή καταπόνησή του… γιατί ανακαινίζεται η δύναμη και διάθεσή του από την Θεία Χάρη, αμέσως μετά την προσφορά στον Χριστό των φιλοθέων κόπων του!
Ό,τι προσφέρεται ΣΤΟΝ ΘΕΟ… ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ, ξεκουράζει σχεδόν αμέσως κι’ εντελώς, και την ψυχή και το σώμα μας -όσο κοπιώδες κι’ αν είναι το έργο! Ό,τι προσφέρεται ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ… ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ, επίσης ξεκουράζει σύντομα κάθε κόπο και μόχθο μας ψυχο/σωματικό! Ό,τι όμως προσφέρεται ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ… ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, εκπίπτει από την ‘ειδική Χάρη’ των ενθέων ποιοτήτων προσφοράς, εμπίπτοντας στον αδέκαστο νόμο της μεταπτωτικής φύσης: καθιστά δηλ. κατάκοπο και το σώμα και την ψυχή… αφήνοντάς τα ‘ανέγγιχτα’ από την αναζωογονητική δροσιά και την παρηγορητική ανάπαυση της Θείας Χάριτος, ώστε ν’ αναζητήσουν αλλού και με συμβατικό τρόπο την ξεκούραση που χρειάζονται…!
Υπάρχει και μια 4η ποιότητα ‘προσφοράς’ των κόπων μας… για την οποία δεν θα ήθελα, αλλά πρέπει να γράψω, γιατί είναι… θεομίσητη! Αφορά ό,τι προσφέρεται ΣΤΟΝ ΘΕΟ… ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, δηλ. ό,τι προσφέρεται φαινομενικά μεν στον Θεό, αλλ’ ουσιαστικά επιδιώκει την ‘ανθρωπάρεσκη’ επιβράβευση εκ μέρους των ανθρώπων, που θα το δουν και επαινέσουν! Ένα έργο δηλ. που ‘κλέπτεται’ απ’ τον διάβολο, και γίνεται ‘ειδωλολατρική’ προσφορά… που μισεί ο Θεός, γιατί ‘χαρίζεται’ στον εχθρό Του, σατανά! Κι’ όλο τούτο γιατί…;! Για να λάβει ο ‘ανθρωπάρεσκος’ την αντιμισθία του επαίνου των ανθρώπων… μαζί με την κατάκριση του Θεού;! «Ει γαρ έτι ανθρώποις ήρεσκον… Χριστού δούλος ουκ αν ήμην!…» (Γαλ. 1, 10).
[Δηλαδή: Αν ακόμα επεδίωκα να αρέσω στους ανθρώπους… ΔΕΝ θα ήμουν δούλος Χριστού!…]
Ώστε, επιλέγοντας κανείς συνειδητά το ‘είδος’ προσφοράς των κόπων του… [####] μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων: α) ΑΝ οι καταβαλλόμενοι κόποι του ευαρεστούν πλήρως τον Θεό, ώστε να του αντιχαρισθεί η θεϊκή ανάπαυση… που καθιστά αχρείαστες τις ‘διακοπές’ του! β) ΑΝ οι κόποι του μισο-ευαρεστούν τον Θεό… ώστε να χρειάζεται συνδυαστικά ΚΑΙ τις ‘διακοπές’ για να ξεκουραστεί, αφού δεν κατάφερε να ενεργοποιήσει μέσα του τους θεοειδείς μηχανισμούς της αυτοΐασης… ή γ) ΑΝ, λόγω παραπικρασμού του Θεού από την ‘ανθρωπαρέσκεια’ των καταβαλλόμενων κόπων του… ο άνθρωπος μένει ψυχο/σωματικά ‘αθεράπευτα κουρασμένος’ στο τέλος των μακρών και ίσως πολυδάπανων ‘διακοπών’ του!…
Είθε, η παντουργός Θεία Χάρη να στείλει από τον Ουρανό ένα υπερκόσμιο «διασυρίζον πνεύμα δρόσου…» (Δανιήλ 3, 50) για ν’ αλλάξει την ‘φλογισμένη κάμινο’ των ψυχών μας σε 15Αυγουστιάτικο δροσιστικό μελτέμι… ‘διακοπών’ από τις αμαρτίες και τα πάθη μας!
Ένας ΚΑΚΟγηρος…
από το Άγιο Βουνό των ΚΑΛΟγήρων.
—————————
[#] Το Θεοειδές ψυχο/σωματικό μας ‘κεφάλαιο’ αξίζει καλύτερη ‘προνοιακή’ διαχείριση και ευφυέστερη ‘επενδυτική’ φροντίδα από εμάς – τους επιτετραμένους, από τον Πλαστουργό Θεό, ‘οικονόμους’ της δικής μας (του καθενός) ζωής! Αν δεν τιμήσουμε ευλαβικά την ‘θεοσυγγενή’ καταγωγή μας… και δεν τηρήσουμε σεβαστικά τις θεοπρεπείς ‘κατασκευαστικές προδιαγραφές’ της ύπαρξής μας… ΔΕΝ θα γευθούμε ΠΟΤΕ τις αδιανόητες ‘ποιότητες’ εγκόσμιας και υπερκόσμιας ζωής… για την οποία μας έχει πλάσει η Πλαστουργική Αγαθότητα: «Οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη… α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν Αυτόν!…» (Α’ Κορ. 2, 9).
[##] Σκεδάννυμι = σκορπίζω… / διά + σκεδάννυμι = διασκορπίζω… / διασκέδαση = διασκορπισμός…
[###] Εκπροσωπώντας άτυπα (λόγω ιδιότητος) αυτή την ‘μερίδα’ ανθρώπων που, από ανιδιοτελή αγάπη για τον Χριστό, έχουν παραιτηθεί αυτοπροαίρετα και συνειδητά κάθε ‘δικαιώματος’ αυτού και του άλλου κόσμου… ομολογώ ταπεινά ότι: δεν είναι καθόλου βασανιστικό (αντίθετα, είναι ανείπωτα απολαυστικό!…) να στερείσαι για τον Χριστό… ή να εργάζεσαι κοπιαστικά -άμισθα κι’ αξεκούραστα- για τον Χριστό… ή να πάσχεις και υποφέρεις για τον Χριστό… ή να περιφρονείσαι και υβρίζεσαι για τον Χριστό…! Κι’ όποιος θέλει… ας το δοκιμάσει! Θα εκπλαγεί…
[####] Αν δηλ. ο άνθρωπος κατευθύνει τους κόπους του ‘Χριστοκεντρικά’ προς τον Θεό… ή τους προσφέρει ‘ουμανιστικά’ στον συνάνθρωπο… ή, αλλοίμονο, τους χαρίζει ‘ανθρωπάρεσκα’ στον διάβολο…!