Η ΕΕ επεδίωξε να δημιουργήσει ζώνη ελευθέρου εμπορίου με τις ΗΠΑ. Με τον Τραμπ ο στόχος απεδείχθη ανέφικτος. Σήμερα τίθεται σε εφαρμογή η JEFTA, μια ιστορική συμφωνία εμπορικής συνεργασίας.
Μεγάλες ευκαιρίες για τις εξαγωγικές εταιρίες, ελπίδα για χαμηλότερες καταναλωτικές τιμές και ένα μήνυμα στον Ντόναλντ Τραμπ. Από σήμερα (1η Φεβρουαρίου 2019) ΕΕ και Ιαπωνία «εγκαινιάζουν» τη μεγαλύτερη ζώνη ελευθέρου εμπορίου στον κόσμο. Με την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας, που υπεγράφη το 2018, καταργούνται οι φόροι στο 90% των ευρωπαϊκών εξαγωγών στην Ιαπωνία. Παράλληλα παραμερίζονται εμπορικά εμπόδια, όπως για παράδειγμα ότι ευρωπαϊκής κατασκευής αυτοκίνητα δεν χρειάζεται να υποβάλλονται πλέον σε αυστηρές εξετάσεις και να λαμβάνουν ειδικά πιστοποιητικά πριν διατεθούν στην ιαπωνική αγορά.
Για να γίνουν κατανοητές οι διαστάσεις και η σημασία της νέας ζώνης ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Ιαπωνίας αρκεί να αναφερθεί ότι ο πληθυσμός σε ΕΕ και Ιαπωνίας ξεπερνά τα 600 εκατομμύρια και ότι οι δύο οικονομικοί χώροι συμβάλλουν με περισσότερο από 30% στην απόδοση της παγκόσμιας οικονομίας. Ας σημειωθεί ότι η Ιαπωνία είναι, με τους 127 εκατομ. κατοίκους της η τρίτη σε ισχύ οικονομία του κόσμου μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Eμπορική συμφωνία με πολιτικές διάστασεις
Η ΕΕ αναμένει, και για αυτόν τον λόγο, αύξηση των εξαγωγών τροφίμων στην Ιαπωνία μέχρι και 180%, που αντιστοιχεί σε επιπλέον τζίρο περίπου 10 δις ευρώ. Με την κατάργηση των δασμών θα γίνουν πιο φθηνά πολλά ιαπωνικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ, όπως για παράδειγμα οι τηλεοράσεις. Από την πλευρά της η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία ελπίζει σε αύξηση πωλήσεων μιας και μειώνονται δραστικά από σήμερα οι δασμοί σε εξαρτήματα γεγονός που ευνοεί την κατασκευή οχημάτων στην Ευρώπη.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας θα μειωθούν σταδιακά και οι φόροι σε ιαπωνικά αυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν εκτός ΕΕ.
Εκτός από την οικονομική διάσταση η δημιουργία ζώνης ελευθέρου εμπορίου ΕΕ-Ιαπωνίας διαθέτει και πολιτική διάσταση. Βρυξέλλες και Τόκιο στέλνουν σαφές μήνυμα υπέρ του ελευθέρου και δίκαιου εμπορίου στον Λευκό Οίκο, ο οποίος από τότε που ένοικός του ονομάζεται Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε τα φιλόδοξα σχέδια για μια ζώνη ελευθέρου εμπορίου ΗΠΑ και ΕΕ (TTIP), ενώ παράλληλα αποχώρησε από τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου Ειρηνικού (TPP).
Εκπρόσωποι της γερμανικής οικονομίας χαιρετίζουν την ζώνη ελευθέρου εμπορίου ΕΕ-Ιαπωνίας. Ο Σύνδεσμος Γερμανών Εξαγωγικών Εταιριών (BGA) κάνει λόγο για «αχτίδα φωτός σε σκοτεινή περίοδο» αναφέροντας ότι εκτός από τα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη η συμφωνία ΕΕ-Ιαπωνίας έχει μεγάλη συμβολική αξία σε μια περίοδο που το διεθνές εμπόριο απειλείται από τον προστατευτισμό. Από την πλευρά του ο γερμανός Σύνδεσμος της Γερμανικής Βιομηχανίας (BDI) θεωρεί ότι η ζώνη ελευθέρου εμπορίου αποτελεί «οικονομικό και πολιτικό ορόσημο σε καιρούς αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία».
Άνσγκαρ Χάαζε, Λαρς Νικολάϊζεν (dpa)
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
Πηγή: DW