Η Ελλάδα μετά την Επανάσταση – Καλλιτεχνικοί θησαυροί από τη συλλογή Κρασάκη

Σε ένα μουσείο γεμάτο κειμήλια – σπάνια έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, υδατογραφίες και σχέδια, χρηστικά αντικείμενα, ρολόγια και φορεσιές, όπλα και εκδόσεις – μετατρέπεται η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, καθώς φιλοξενεί στις αίθουσες της την έκθεση “Η Ελλάδα μετά την Επανάσταση- Καλλιτεχνικοί Θησαυροί από τη Συλλογή Κρασάκη”, που διοργανώνεται από το Δήμο Χανίων.

Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, η οποία και θα την εγκαινιάσει στις 30 Οκτωβρίου 2021 στη Δημοτική Πινακοθήκη της πόλης.

Πρόκειται δε, για το σημαντικότερο γεγονός που πραγματοποιείται στην Κρήτη στο πλαίσιο των εορτασμών από τα 200 χρόνια της κήρυξης της Ελληνικής Επανάστασης.

Πρόκεται για μία από τις πέντε πρωτότυπες υδατογραφίες του Ludvig Köllnberger και τις μοναδικές σε ιδιωτική συλλογή (εκείνες που φυλάσσονται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών είναι αντίγραφα). Θεωρούνται σπουδαία εικαστικά ντοκουμέντα της Ελλάδας κατά τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας.

Πίνακες ζωγραφικής με υπογραφές όπως των Ιβάν Αϊβαζόφσκι, Βασίλι Πολένοφ, Πέτερ φον Ες και Χανς Κρίστιαν Χάνσεν, του Νικηφόρου Λύτρα, του Θεόδωρου Ράλλη και του Θεόδωρου Βρυζάκη, το μοναδικό γνωστό μπρούτζινο γλυπτό, του γιου του Γύζη, Τηλέμαχου και οι πρωτότυπες υδατογραφίες του ζωγράφου Λούντβιχ Κόλνμπεργκερ του 1834, οι μόνες -παγκοσμίως- που βρίσκονται σε ιδιωτικά χέρια, γίνονται οδηγοί σε ένα ταξίδι που ξεκινά από την Ελλάδα της Παλιγγενεσίας και του Φιλελληνισμού. Συνεχίζεται στα χρόνια του αγώνα και της ανεξαρτησίας, “παρακολουθεί” τον σκλαβωμένο από τους Οθωμανούς ελληνικό λαό μέσα από το πρίσμα των περιηγητών κι από το βλέμμα των εικαστικών για να φτάσει στα απτά κεντήματα και τα περίτεχνα κοσμήματα, τις ασημένιες πόρπες και τα σφυρήλατα όπλα και να καταλήξει στις πολύτιμες εκδόσεις από κάθε γωνιά της Ευρώπης.

Με χρυσές καλλιγραφίες στη λάμα (και στις δύο όψεις), χρονολογημένο „1211“ (=1796), η λαβή από ορείχαλκο με πλούσιο διάκοσμο, το θηκάρι από μασίφ ασήμι με κάστρα, πολιτείες, τρόπαια, πλοία, μυθικά όντα και άνθη. Σπανιότατο, υπέροχο ασημένιο γιαταγάνι της Κρήτης. Το περιεχόμενο της εγχάρακτης οθωμανικής επιγραφής στη μία όψη είναι:
هنسناحبسایهدلد ]کرگστکرسهدلاقاچب۱۲۱۱ (bıçakeldegerekdildeyasübhânsene 1211) που στα ελληνικά μεταφράζεται: στο χέρι κάποιου θα πρέπει να ́ναι το μαχαίρι, στη γλώσσα του Ω, ́υψιστε!Έτος 1211 (χριστιανική ημερομηνία: 1796).
Στην άλλη όψη της λάμας χαραγμένη η φράση: mashallah – «το Θέλημα του Θεού».

Τα 167 εκθέματα προέρχονται από τα συνολικά 1.500 αντικείμενα της Συλλογής Τίνας και Μιχάλη Κρασάκη, η οποία έχει την έδρα της στην Κολωνία της Γερμανίας και για πρώτη φορά στις πέντε και πλέον δεκαετίες από τη σύστασή της παρουσιάζεται δημοσίως και μάλιστα στη γενέτειρα του συλλέκτη και δημοσιογράφου της Deutche Welle, Μιχάλη Κρασάκη, την Κρήτη.

Τη δομή της έκθεσης, που αν και ενιαία περιλαμβάνει πέντε επιμέρους ενότητες-“πυξίδες”, οργάνωσε ο γενικός επιμελητής της διοργάνωσης, ζωγράφος, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης και Aντιπρόεδρος της Πινακοθήκης Χανίων, Δημήτρης Ανδρεαδάκης.

Η έκθεση συνοδεύεται από πλούσια εικονογραφημένο κατάλογο 380 σελίδων (σε τρεις διαφορετικές εκδόσεις στα ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά) με κείμενα του ιστορικού τέχνης και επιμελητή των συλλογών του Ελληνικού́ Κοινοβουλίου Θοδωρή Κουτσογιάννη, της συγγραφέως Κατερίνας Σχινά, του συγγραφέα και δημοσιογράφου Νίκου Ψιλάκη, του ιστορικού-ερευνητή Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, του επιμελητή της έκθεσης, Δημήτρη Ανδρεάδακη και χαιρετισμούς από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τον Δήμαρχο Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη και τον Αντιδημάρχου Πολιτισμού και Πρόεδρο της Πινακοθήκης Χανίων, Γιάννη Γιαννακάκη.

Η σύγχρονη τεχνολογία θα έχει τον δικό της ρόλο στην έκθεση “Η Ελλάδα μετά την Επανάσταση- Καλλιτεχνικοί Θησαυροί από τη Συλλογή Κρασάκη”, καθώς σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης θα δημιουργηθεί τρισδιάστατο μοντέλο εικονικής πραγματικότητας του χώρου της έκθεσης που θα επιτρέπει την ψηφιακή ανάγνωση πληροφορίας για κάθε έργο. Παράλληλα, με την ψηφιακή, πολυμεσική επαύξηση εκθεμάτων της έκθεσης, θα δίνεται η δυνατότητα διαδραστικής παρατήρησης, ανάλυσης και τρισδιάστατης προσομοίωσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των εκθεμάτων με ταυτόχρονη θέαση του εκθέματος και της ψηφιακής επαύξησης. Μέσω της αλληλεπίδρασης με την επαυξημένη πραγματικότητα, οι χρήστες θα βιώνουν μια νέα εμπειρία, αποκτώντας με εύληπτο τρόπο σημαντικές πληροφορίες για τη χρήση των αντικειμένων – εκθεμάτων και για την ιστορία της συγκεκριμένης περιόδου.

Τμήμα της έκθεσης εκτός από τους χώρους της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων φιλοξενείται παράλληλα και στις αίθουσες του Φιλολογικού Συλλόγου «Ο Χρυσόστομος», που είναι το αρχαιότερο πνευματικό και πολιτιστικό σωματείο όχι μόνο της πόλης των Χανίων, αλλά και ολόκληρης της Κρήτης, καθώς ιδρύθηκε το 1899.