«Της Επανάστασης»: Στιγμιότυπα και λογοτεχνικά πορτραίτα από το 21

Κάτι σαν λογοτεχνικοί «βίοι αγίων», μιας πίστης στα συλλογικά ιδανικά της εθνικής κοινότητας, «ηθικής της προσφοράς» που αφήνονται να «παρασυρθούν» από την απρόσιτη στους πολλούς, ομορφιά της θυσίας και γίνονται ολοκαύτωμα χωρίς καμιά μεμψιμοιρία είτε μνησικακία.

Άνθρωποι όπως όλοι κατά τα άλλα, «πότε άγγελοι και πότε διάολοι» όπως έλεγε για τον εαυτό του ο Καραϊσκάκης, άνθρωποι ολοζώντανοι και ατελείς και τραγικοί όσο τραγικό είναι πάντα το πλάσμα που αποφασίζει να ξεκολλήσει από το χώμα και να σαλτάρει στον ουρανο. Γιατί τέτοιο «σάλτο» ήταν το ’21 και το υπηρέτησαν κάθε λογής «τύποι» που, κι αν πολλοί ξεκίνησαν από «κακή στράτα», στην πορεία μεταμορφώθηκαν, τους ανάπλασε η βαθιά μοίρα της πατρίδας που αξίωνε να τη λυτρώσουν από τα δεινά της.

«Βιογραφίες», ας πούμε, σαν ελεγείες είτε σαν δοξαστικά εγκώμια, αλλά σε κάθε περίπτωση σαν συγκλονιστικά ανθρώπινα στιγμιότυπα στις μεγάλες μάχες για την υπεράσπιση του Καλού… γιατί δεν πρέπει να ξεχάσουμε αυτούς που ονειρεύτηκαν και «μαστόρεψαν» τη δική μας ελευθερία. Και επειδή δεν χωράνε όλοι οι Ξεχωριστοί του Αγώνα σε έναν μικρό τόμο, έγινε μια μικρή επιλογή με κριτήρια, βασικά, είτε το «απίθανο» μιας ενέργειας είτε τον άρρητο προσωπικό πόνο ενώ χορεύουν έξαλλα ένα γύρο οι «νόμοι της Ιστορίας».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα, Νίκο Σταθόπουλου

Η συγγραφή αυτών των κειμένων υπήρξε η εκπλήρωση μιας προσωπικής υπόσχεσης. Να αποτίσω δημόσιο φόρο τιμής σε πρόσωπα που ανέκαθεν ήταν για μένα οι ένσαρκες μορφές των ιδανικών και της ψυχολογίας που κινούν την Ιστορία και διδάσκουν στους λαούς τα θεμέλια της αξιοπρέπειας. Δεν είναι μια ιστοριογραφική εργασία, ένα αυστηρό πόνημα σχολαστικής επιστημονικής στόχευσης.

Με σεβασμό στις ντοκουμενταρισμένες αλήθειες και χωρίς την επιδίωξη «τεκμηριωμένης ιστορικής κατάθεσης». Αρθρώνει μια ανάγνωση με βασική αγωνία και πρόθεση να επαναφορτίσει την έννοια «ήρωας», «πρωτοπόρα μορφή», στο φόντο του ευγενικού πατριωτικού πάθους και της αφιέρωσης στην καταταλαιπωρημένη ιδέα της πατρίδας. Ζούμε σε καιρούς γενικευμένων εθνοαποδομητικών στρατηγικών που, ειδικά στην Ελλάδα, βιώνονται ως άμεσες μεγάλες απειλές για την καθολική της υπόσταση.

Τα 200 Χρόνια είναι μια χρυσή όσο και δραματικά αναγκαία ευκαιρία να θυμηθούμε τους όλο και πιο ξεχασμένους «παππούδες» και «γιαγιάδες» της ιστορικής μας αναγέννησης. Να ανανεώσουμε την επίγνωση της ξεχωριστής μας ταυτότητας. Να ανατροφοδοτήσουμε τις δεξαμενές της αυτοπεποίθησής μας και να αποκαταστήσουμε τη συλλογική μας σχέση με την αλήθεια και το απελευθερωτικό «κάλλος».

Ο Νίκος Σταθόπουλος γεννήθηκε αρχές του ’60 και έζησε πολλά χρόνια στην Αθήνα. Σπούδασε Βυζαντινό και Νεοελληνικό Πολιτισμό στο ΕΚΠΑ και Θεωρία των Σχέσεων Λογοτεχνίας και Γλώσσας στη Μεγάλη Βρετανία. Δραστηριοποιήθηκε στον ευρύτερο χώρο της ιδιωτικής παιδείας. Έχει εκδώσει επιστημονικές εργασίες εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος. Aρθρογραφεί τακτικά σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο με πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική και λογοτεχνική θεματολογία.

Σήμερα ζει στους Μολάους Λακωνίας έχοντας εγκαταλείψει ένα «συμβιωτικό παράδειγμα» που ακόμα και την ιερή πρωταρχικότητα της τέχνης την καταντά «δημοκρατία του ασήμαντου». Η πρώτη λογοτεχνική παρουσία του έγινε με τη συλλογή αφηγημάτων «Των εκλείψεων…» (εκδόσεις Αρμός), τον Ιούλιο του 2020.