500 χρόνια από τον θάνατο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Στις 2 Μαΐου του 1519 άφησε την τελευταία του πνοή ο «Homo Universalis» της Ιταλικής Αναγέννησης. Πολυάριθμες εκθέσεις φέτος είναι αφιερωμένες στα έργα του ενώ την τιμητική της έχει η Μόνα Λίζα στο Λούβρο.

Καθημερινά στο Μουσείο του Λούβρου οι τεράστιες ουρές μπροστά από τη Μόνα Λίζα δια χειρός Λεονάρντο Ντα Βίντσι μαρτυρούν πως πρόκειται για το απόλυτα διαχρονικό έργο που πρέπει κανείς να δει. Ένας από τους διασημότερους πίνακες στην ιστορία της τέχνης που συνεχίζει να συναρπάζει και να προκαλεί αναπάντητα ερωτήματα για το αινιγματικό χαμόγελο της Μόνα Λίζα. Ο πίνακας αυτός φιλοτεχνήθηκε από την ιδιοφυία της Ιταλικής Αναγέννησης, τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι και ήδη η αξία του είναι μυθική.

Οι selfies με την Joconda, όπως επίσης είναι γνωστή η αινιγματική γυναικεία φιγούρα, έχουν την τιμητική τους. Διαρκούν λιγότερο από ένα λεπτό, όπως λένε οι υπάλληλοι του μουσείου, κι όμως προκαλούν το αδιαχώρητο. Ιδιαίτερα προσφιλής είναι δε στους Κινέζους, στους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς επισκέπτες του μεγαλειώδους γαλλικού μουσείου. Μάλιστα η αίθουσα «La Salle des Etats», όπου εκτίθεται το διάσημο αριστούργημα, ανακαινίστηκε πριν λίγα χρόνια με ιαπωνικά χρήματα, ειδικότερα με την οικονομική στήριξη της ιαπωνικής «Nippon Television».

Mόνα Λίζα, ένα μικρό πορτραίτο με τεράστια σαγήνη

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι εκτιμάται ότι φιλοτέχνησε την Μόνα Λίζα το 1503 σε διαστάσεις 77 x 53 cm. Από το 2005 προστατεύεται από την υγρασία και τις εναλλαγές στη θερμοκρασία μέσα σε ένα δυσανάλογου μεγέθους προστατευτικό κάδρο. Αυτό ωστόσο δεν εμποδίζει τους επισκέπτες να την πλησιάζουν και να ακολουθούν μέσα στην αίθουσα το βλέμμα της. Μοιάζει σα να ακολουθεί τους επισκέπτες όπου κι αν σταθούν μέσα στην αίθουσα.

Η εντυπωσιακή κι άλλο τόσο μυστηριώδης τεχνική του Λεονάρντο Ντα Βίντσι αποκαλείται από τους ειδικός ως μέθοδος sfumato. Xάρη στις απανωτές στρώσεις χρωμάτων και το αργό πέρασμα από το σκούρο στο φωτεινό, το τελικό αποτέλεσμα δημιουργεί την αίσθηση της κίνησης. Πολλοί επισκέπτες του Λούβρου έρχονται στο ιστορικό γαλλικό μουσείο μόνο και μόνο για να θαυμάσουν την Μόνα Λίζα. Ενδεικτικά το 2018 καταγράφηκαν σχεδόν 10,2 εκατομμύρια επισκέπτες του Λούβρου, από τους οποίους τα 8 εκατομμύρια ήρθαν αποκλειστικά για να δουν από κοντά τον πίνακα του Ντα Βίντσι.

Λίγηρας, Βερσαλλίες, Λούβρο

Ο Ντα Βίντσι γεννήθηκε το 1452 έξω από την Φλωρεντία και πέθανε στις 2 Μαΐου του 1519 στη γαλλική πόλη Αμπουάζ του Λίγηρα. Ο πίνακας με τη Μόνα Λίζα πωλήθηκε λίγο πριν τον θάνατό του στον Βασιλιά Φραγκίσκο Ι της Γαλλίας και στη συνέχεια περιήλθε στις συλλογές των Ανακτόρων των Βερσαλλιών. Στην κυριότητα του Μουσείου του Λούβρου ανήκει από τον 18ο αιώνα. Ωστόσο ο πίνακας έγινε παγκοσμίως γνωστός μόλις το 1911 όταν εκλάπη από το Λούβρο. Επρόκειτο για μια θεαματική ληστεία από Ιταλό υπάλληλο του μουσείου που χρειάστηκε δύο χρόνια για να εξιχνιαστεί.

Αλλά ποια ήταν τελικά η Μόνα Λίζα; Ήταν η σύζυγος του Φλωρεντίνου Franscesco del Giocondo; Γι αυτό αποκαλείται άλλωστε και Gioconda ή Joconda. Ήταν η ερωμένη του κυβερνήτη της Αμπουάζ; Ήταν μήπως άνδρας και όχι γυναίκα, όπως υποστήριξε έρευνα; Ήταν ο ίδιος ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι; Ίσως όλοι αυτοί οι μύθοι και οι εικασίες που συνθέτουν την ιστορία του πίνακα να είναι τελικά η πραγματική Μόνα Λίζα.

Ζαμπίνε Γκλάουμπιτς, dpa

Eπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη

Πηγή: DW