Τις 10 αλήθειες που απορρέουν από το νόμο-πλαίσιο με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις» ανέδειξε η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως, στη δευτερολογία της κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Αλήθεια #1 Νέες ακαδημαϊκές δυνατότητες για τους φοιτητές
• Μεταξύ άλλων, θεσμοθετούνται: εσωτερικό ERASMUS, διπλά πτυχία, κοινά πτυχία, δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα Τμήματα, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degrees).
Αλήθεια #2 Βελτίωση της καθημερινότητας των φοιτητών
• Με κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης, μέριμνα για φοιτητές ΑμεΑ,με σύσταση Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων, με δικλείδες για αντικειμενική εξέταση και βαθμολόγηση.
o Ένας φοιτητής ΑμεΑ θα έχει πλέον ουσιαστική στήριξη για φυσική και ψηφιακή προσβασιμότητα.
o Μία φοιτήτρια που έχει στοχοποιηθεί από κάποιον καθηγητή και δεν μπορεί να περάσει κάποιο μάθημα, πλέον θα έχει ένα δίχτυ προστασίας.
Αλήθεια #3 Κίνητρα για καινοτομία σε καθηγητές και ερευνητές
• Όπως βελτίωση διαδικασιών για τους ΕΛΚΕ, σαφές πλαίσιο για παράλληλη/πρόσθετη απασχόληση, ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης ερευνητικών ομάδων, πιο εύκολες μετακινήσεις για συνέδρια, Κέντρο Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης, κίνητρα για διεθνοποίηση, εξωστρέφεια, συνεργασίες.
Αλήθεια #4 Οφέλη για την κοινωνία και τους πολίτες
• Εξασφαλίζεται ένα σύγχρονο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών από πανεπιστημιακά εργαστήρια προς τους Πολίτες (π.χ. δωρεάν νομικές συμβουλές/υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης)/επιμορφωτικά προγράμματα από το ΑΕΙ προς φορείς εκτός ΑΕΙ, πιστοποιητικό παιδαγωγικής επάρκειας, ιστοποιητικό ψηφιακών δεξιοτήτων, αναβάθμιση των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (π.χ. θεσμοθέτηση μικροδιαπιστευτηρίων/micro-credentials).
Αλήθεια #5 Αποκέντρωση
• Τα ΑΕΙ πλέον θα μπορούν να ιδρύουν μόνα τους προγράμματα σπουδών κάθε κύκλου, πανεπιστημιακά κέντρα έρευνας και καινοτομίας, και, ερευνητικά ινστιτούτα, ΚΕΔΙΒΙΜ κ.ά. Αρμοδιότητες που ως σήμερα είχε η κεντρική διοίκηση και ο εκάστοτε Υπουργός. Τίθεται τέλος στον πατερναλιστικό κρατισμό, ώστε οι εξουσίες να ασκούνται από τα ίδια τα Πανεπιστήμια, από τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της εκπαίδευσης.
Αλήθεια #6 Καλύτερη διασύνδεση Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας:
• Προβλέπεται έμμισθη και με ασφάλιση πρακτική άσκηση, βιομηχανικά διδακτορικά, επαγγελματικά μεταπτυχιακά, spin offs, start ups, ώστε επιτέλους να προχωρήσουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω μας τη δαιμονοποίηση της διασύνδεσης με την αγορά εργασίας. Η πραγματικότητα είναι απλή: όποιος θέλει Πανεπιστήμια μακριά από την αγορά εργασίας, θέλει φοιτητές χωρίς επαγγελματικές προοπτικές, φοιτητές που ρισκάρουν να βρεθούν άνεργοι.
Αλήθεια #7 Νέο μοντέλο διοίκησης
• Από την μονοκρατορία Πρύτανη πάμε σε συλλογικό 11μελές σχήμα.
• Ενώ είχαμε ένα αμιγώς κλειστό σχήμα, τώρα προστίθενται στοιχεία εξωστρέφειας (εξωτερικά μέλη, Εκτελεστικός Διευθυντής).
• Η διοίκηση του Πανεπιστημίου θα απελευθερωθεί από σχέσεις εξάρτησης που προέκυπταν αναπόδραστα όσο ο Πρύτανης παρέμενε εξαρτώμενος από την άμεση ψηφοφορία της εκλογικής του βάσης, δηλαδή των Πανεπιστημιακών.
• Με το νόμο ευθυγραμμιζόμαστε με διεθνείς καλές πρακτικές, σε αντιστοίχιση με μοντέλα πανεπιστημίων του εξωτερικού, π.χ. των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης, του Cambridge, του Manchester, του Sussex, του Δουβλίνου, της Στοκχόλμης, του Όσλο, της Μαδρίτης, της Μπολόνια, του Paris Ι και ΙΙ.
Αλήθεια #8 Νέο, πιο διαφανές και αξιοκρατικό πλαίσιο για την εκλογή και την εξέλιξη των μελών ΔΕΠ
• Για αυτό το σκοπό, δημιουργούμε εργαλεία και διαδικασίες όπως: Μητρώο γνωστικών αντικειμένων, Μητρώο εσωτερικών και εξωτερικών εκλεκτόρων ανά γνωστικό αντικείμενο, έλεγχος και επικύρωση των Μητρώων από την Κοσμητεία, εκπόνηση ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων βάσει των αναγκών κάθε Τμήματος, ηλεκτρονική κλήρωση εκλεκτόρων, =αυξημένη εκπροσώπηση εξωτερικών μελών, αύξηση κριτηρίων αριστείας για την εκλογή και εξέλιξη Μελών ΔΕΠ. Τέρμα οι φωτογραφικές προκηρύξεις θέσεων – αν και εξαίρεση, υφίσταται ως περίπτωση ή έστω ως δυνατότητα.
Αλήθεια #9 Πιο γρήγορη και πιο φιλική προς τον πολίτη αναγνώριση των πτυχίων εξωτερικού
• Τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών. Αυτοί που έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό και θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε ελληνικό ΑΕΙ, δεν θα χρειάζεται πλέον να καταθέτουν αίτηση στο ΔΟΑΤΑΠ.
• Για αυτούς που θέλουν να αναγνωρίσουν το πτυχίο τους για να εργαστούν στην Ελλάδα, προβλέπεται πολύ πιο γρήγορη διαδικασία. Αναστροφή του brain drain – να διευκολύνουμε τους Έλληνες επιστήμονες να επιστρέψουν στη χώρα μας και να δραστηριοποιηθούν εδώ.
Αλήθεια #10 Νομοσχέδιο κοινώς αποδεκτό – που απαιτεί η κοινωνία, που είναι προϊόν εκτενούς και ουσιαστικής διαβούλευσης και που έχει απορροφήσει σχόλια και προτάσεις από Πανεπιστήμια, από μέλη ΔΕΠ, από φορείς, από άλλα κόμματα
• Ευρεία συναίνεση στην κοινωνία:
o Λαϊκό έρεισμα διακομματικά: 9 εμβληματικές πολιτικές του ν/σ, κατά μ.ό., το 77% των ερωτηθέντων τις αξιολογεί θετικά ή μάλλον θετικά.
o Υποστήριξη από τους νέους: 9 εμβληματικές πολιτικές του ν/σ, κατά μ.ό., το 81% των ερωτηθέντων 17-34 ετών τις αξιολογεί θετικά ή μάλλον θετικά.
• Συζήτηση με άλλα κόμματα – Ενσωμάτωση προτάσεων
o Πρόταση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και του Προέδρου του κ. Ανδρουλάκη – για την εκλογή σε νέα θέση μέλους ΔΕΠ, ο υποψήφιος θα πρέπει απαραιτήτως να έχει ολοκληρώσει τουλάχιστον έναν από τους τρεις κύκλους σπουδών εκτός του Ιδρύματος στο οποίο επιθυμεί να εκλεγεί, υπό προϋποθέσεις.
o Πρόταση από ΣΥΡΙΖΑ ώστε ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος του ΔΟΑΤΑΠ να είναι υποχρεωτικά μέλη ΔΕΠ.
• Γόνιμη διαβούλευση με φορείς με ενσωμάτωση προτάσεων – π.χ.:
o Από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία.
o Από τη Συνομοσπονδία Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού.
o Από τη Συνομοσπονδία Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού.
o Από τη Σύνοδο Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων.
o Από το Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
• Εκτενής και ουσιαστική διαβούλευση με ΑΕΙ με ενσωμάτωση προτάσεων àΣτήριξη από πανεπιστημιακή κοινότητα:
o Είναι σπάνιο να υπάρχει θετική απόφαση της Συνόδου Πρυτάνεων.
o Θετικά σχόλια π.χ. από Σύγκλητο ΑΠΘ, ΕΚΠΑ, ΟΠΑ, ΠΑΜΑΚ, Χαροκόπειο
Κλείνοντας η Υπουργός, απευθυνόμενη στην αντιπολίτευση, υπογράμμισε: «οι ρυθμίσεις που φέρνουμε δεν έχουν πολιτικό χρώμα, δεν είναι δεξιές ή αριστερές, είναι διατάξεις κοινής λογικής που απαιτεί η κοινωνία, διατάξεις που οφείλουμε στις νέες και τους νέους μας για να τους δώσουμε επιπλέον δυνατότητες να ανοίξουν τα φτερά τους, να αποκτήσουν πρόσθετες παραστάσεις, να διευρύνουν τους ορίζοντές τους. Για αυτά ψηφίζουμε σήμερα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι και κρινόμαστε όλοι, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, από την κοινωνία.»